Page 13 - mag_100
P. 13
του Γεράσιμου Γεωργάτου
και διάδοσης της φιλοσοφίας του και της επιστήμης, ο Ιωάννης ο Φιλόπο-
μάλιστα όχι από τη δική του σχολή. νος, σχολιαστής του Αριστοτέλη, τον
Η δική του σχολή είχε σταματήσει να 6ο αιώνα μ.Χ, θεωρείται ότι επηρέ-
υπάρχει. Δεν υπήρχαν πλέον Περιπα- ασε τους Σχολαστικούς και μετά τον
τητικοί τον 1ο ή τον 2ο αιώνα μ.Χ. Γαλιλαίο στην ανατροπή της αριστο-
Ο Αριστοτέλης υιοθετήθηκε περίπου τελικής φυσικής και όχι στη συνέχειά
από όλες τις σχολές και κυρίως από της. Εισήγαγε τη θεωρία της ορμής,
τους νεοπλατωνικούς, δηλαδή από η οποία ήταν μια πρώτη σύλληψη
αυτούς που συνέχιζαν τον Πλάτωνα, της αρχής της αδράνειας που είναι
αλλά ως έναν βαθμό προσπάθησαν ο ακρογωνιαίος λίθος της νεότερης
να τον συνδυάσουν με τον Αριστο- φυσικής.
τέλη, θεωρώντας ότι δάσκαλος και Πιο ενδιαφέρουσα είναι η περιπέτεια
μαθητής έχουν περισσότερα και βα- του Αριστοτέλη στους Άραβες και στη
θύτερα κοινά σημεία παρά διαφο- συνέχεια στη λατινική Δύση. Τον 7ο
ρές. Τότε, λοιπόν, αρχίζει μια μεγάλη αιώνα μ.Χ, η αροβομουσουλμανική
σχολιαστική παράδοση, που είναι ένα αυτοκρατορία γνωρίζει μια καλπά- 13
ενδιαφέρον φαινόμενο στην ιστορία ζουσα εξάπλωση. Στο απόγειό της
της φιλοσοφίας, καθώς ο Αριστοτέ- εκτείνεται από το νότο της Ισπανίας
λης είναι ο κατεξοχήν φιλόσοφος που μέχρι τις όχθες του Ινδού ποταμού,
χρειάζεται τον σχολιαστή του, δηλα- περνώντας από τη Βόρεια Αφρική, την
δή τον ερμηνευτή του. Περσία και τη Μεσοποταμία. Μιλάμε
Πρώτος μεγάλος αριστοτελικός σχο- για ένα χαλιφάτο δέκα εκατομμυρί-
λιαστής είναι ο Αλέξανδρος ο Αφρο- ων τετραγωνικών χιλιομέτρων. Μια
δισιέας, που ζει τον 2ο αιώνα μ.Χ. έκταση μεγαλύτερη από τον Καναδά
Δεν είναι ένας απλός σχολιαστής, και λίγο μικρότερη από τη Ρωσία. Ο
αλλά και μεγάλος φιλόσοφος. Αυτό φωτισμένος χαλίφης Αλ Μανσούρ
που κάνει τόσο αυτός όσο και αργό- οικοδομεί μια νέα λαμπρή πόλη που
τερα ο Σιμπλίκιος ή ο Ιωάννης ο Φι- την ονομάζει Ασιμάτ αντ-Ντουνιά,
λόπονος, όπως εμμέσως το κάνει και δηλαδή Πρωτεύπουσα του Κόσμου,
ο Πλωτίνος στον Πλάτωνα, είναι ότι πιο γνωστή πλέον ως Βαγδάτη. Ο
σχολιάζοντας τον δάσκαλο και κα- Μανσούρ και οι διάδοχοί του, ιδίως
θοδηγητή του στη φιλοσοφία, ανα- ο Χαρούν Αλ Ρασίντ, αποφάσισαν να
πτύσσει ερμηνείες που πολλές φορές κάνουν την πρωτεύουσά τους επιστη-
ξεπερνούν το ερμηνευόμενο κείμενο μονικό και πολιτιστικό κέντρο του κό-
προς αποκλίνουσες κατευθύνσεις. σμου.
Έτσι, για παράδειγμα, στην ιστορία Τον 8ο και τον 9ο αιώνα μ.Χ, συγκε-