Page 17 - mag_100
P. 17
του Γεράσιμου Γεωργάτου
ακόμα, ότι ο ήλιος ανατέλλει από την συγκυρία συμπίπτει με το θάνατο του
Ανατολή και δύει προς τη Δύση, πα- Αλέξανδρου. Έτσι, στην ουσία, απο-
ρότι ξέρουμε όλοι ότι το σύστημά μας μακρυνόμαστε πλέον από όλα εκείνα
είναι ηλιοκεντρικό και δεν γυρίζει ο τα στοιχεία που καθόρισαν έναν ορι-
ήλιος αλλά η γη. Με έναν τρόπο, ο σμένο τρόπο ερμηνείας του κόσμου
μέσος άνθρωπος στην καθημερινότη- από τους προσωκρατικούς φυσικούς
τά του εξακολουθεί να σκέφτεται αρι- φιλοσόφους ή από τους κλασικούς,
στοτελικά, παρόλο που η αριστοτελι- τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη.
κή φυσική έχει απορριφθεί πλήρως. Με την παρακμή της πόλης-κράτους
Αν λοιπόν συνυπολογίσουμε όλους και τη διαμόρφωση των αυτοκρατο-
αυτούς τους παράγοντες, δηλαδή τη ριών, ο άνθρωπος μεταβάλλεται σε
διακριτική απόσταση που κρατάει ο κοσμοπολίτη. Αποδυναμώνεται η έν-
Αριστοτέλης από την εποχή του και νοια της πατρίδας και της συνδεδεμέ-
την Αθήνα του 4ου αιώνα, ότι ασχο- νης με αυτήν γλώσσας, ως συστατι-
λείται με θέματα που είναι κοινά για κά στοιχεία της προσωπικότητάς του,
όλους τους πολιτισμούς και όλους οπότε λογικό είναι να αλλάζει και η 17
τους ανθρώπους, όπως η φυσική και φιλοσοφία. Η φιλοσοφία των ελλη-
η λογική, ότι εκφράζεται με έναν τρό- νιστικών χρόνων αποτελεί βεβαίως
πο γραφής προσιτό στο κοινό και με- ως έναν βαθμό συνέχεια της κλασι-
κής περιόδου, αποτελεί όμως και κάτι
ταφράσιμο που δεν είναι ποίηση αλλά άλλο, καθώς κινείται γενικά προς δι-
σαφής πεζός λόγος, ίσως όλα αυτά αφορετική κατεύθυνση.
μαζί οδήγησαν στο περίεργο φαινό- Συνεπώς, είτε επειδή ο Αριστοτέλης
μενο να είναι μόνο ο Αριστοτέλης ο αποτελεί την κορύφωση της προσω-
οποίος είχε αυτήν την τεράστια τύχη κρατικής και της κλασικής φιλοσοφί-
να είναι αριστοτελικοί όλοι οι μετέ- ας, είτε επειδή ο Αριστοτέλης είναι
πειτα πολιτισμοί. ο τελευταίος μιας εποχής με συγκε-
Έτσι, λοιπόν, κλείνει εδώ ο κύκλος κριμένα χαρακτηριστικά, κλείνει εδώ
που άρχισε με τη γέννηση της φιλο- ένας κύκλος που καλύπτει τρεις αιώ-
σοφίας με τον Θαλή, πέρασε από νες εξέλιξης της αρχαίας ελληνικής
τον Παρμενίδη, πήγε στον Σωκράτη φιλοσοφικής σκέψης.
και τον Πλάτωνα και κατέληξε στον
Αριστοτέλη. Και κλείνει, επειδή εδώ
υπάρχει ένα ορόσημο, όχι μόνο φι-
λοσοφικό, αλλά και ιστορικό. Η αρ-
χαία Ελλάδα αλλάζει ριζικά μετά το
θάνατο του Αριστοτέλη, που κατά
