Page 29 - mag_69
P. 29
του Γεράσιμου Γεωργάτου
κυρίως μέσω της στάσης ζωής και ζουμε και ως πρακτική φιλοσοφία,
της εικόνας που δίνει ο φιλόσοφος ως τέχνη του πράττειν. Και αυτό
στους άλλους. Το παράδειγμα του οφείλεται στον Πυθαγόρα και τη
Πυθαγόρα που δεν γράφει, θα το σχολή του.
ακολουθήσουν και πολλοί μεταγε- Ας σταθούμε όμως εδώ για την
νέστεροι. Ο Σωκράτης είναι από ώρα και στο επόμενο σημείωμα
τις πιο γνωστές περιπτώσεις, αλλά θα αναφερθούμε σε μια άλλη όψη
και πάρα πολλοί στην ύστερη αρ- της δραστηριότητας των Πυθαγο-
χαιότητα, όπου επικρατούν κυρίως ρείων. Στη σχέση τους με τα μαθη-
ηθικές τάσεις, η φιλοσοφία γίνεται ματικά και τον ρόλο που έπαιξε ο
ηθική και τρόπος ζωής. Στα ελλη- μυστικισμός στην ενασχόλησή τους
νιστικά περίπου χρόνια, πολλοί δι- μ' αυτά.
άσημοι φιλόσοφοι δεν γράφουν,
γιατί πιστεύουν ότι αυτό που έχει
σημασία δεν είναι να γράψεις αλλά
να ζήσεις φιλοσοφικά.
Συνειδητά ή ασυνείδητα, ο Πυθα- 29
γόρας είναι ο πρώτος που συνέ-
λαβε με αυτόν τον τρόπο τη φιλο-
σοφία. Στην κλασική περίοδο, που
το συναντάμε στον Σωκράτη, είναι
χαρακτηριστικό ότι όταν προσπα-
θούμε να αναλύσουμε ποια είναι η
φιλοσοφία του Σωκράτη, στο τέ-
λος καταλήγουμε ότι η φιλοσοφία
του Σωκράτη είναι η ίδια η ζωή του.
Δεν μπορούμε να του αποδώσουμε
σχεδόν κανένα δόγμα. Ο Πυθαγό-
ρας λοιπόν και ο Σωκράτης, από
την πρώιμη φάση μέχρι την κλασική
περίοδο, είναι δύο ξεχωριστές και
μοναχικές περιπτώσεις. Αργότερα
όμως, στην ύστερη αρχαιότητα και
στα ελληνιστικά και ρωμαϊκά χρό-
νια, η φιλοσοφία θα στραφεί κυρί-
ως προς την ηθική και τον τρόπο
ζωής, γι' αυτό και την χαρακτηρί-