Page 35 - mag_70
P. 35
του Γεράσιμου Γεωργάτου
νιων σωμάτων δεν ήταν 10 αλλά τον δούμε ποτέ, παρά να πουν ότι
9. Οι επτά γνωστοί πλανήτες, η οι πλανήτες είναι εννιά.
σφαίρα των απλανών και η Γη. Η επιμονή όμως των πυθαγο-
Πού θα έβρισκαν λοιπόν το δέκατο ρείων να προτάσσουν την αυ-
ουράνιο σώμα; Γιατί ήταν αδύνα- θαίρετη και μυστικιστική πίστη
το για τους Πυθαγόρειους να μην τους ότι υπάρχει μια κρυφή αρ-
αντικατοπτρίζεται το «δέκα» στην μονία στα πάντα, η οποία εί-
αστρονομία που ήταν μαθηματική ναι μαθηματικής μορφής, και
επιστήμη. Υποστήριξαν, λοιπόν, υπάρχει και εκεί που τη βλέ-
λέει ο Αριστοτέλης, ότι υπάρχει μία πουμε και εκεί που δεν τη βλέ-
Αντιχθών, δηλαδή μία αντι-Γη, η πουμε ή δεν την ακούμε, όπως
οποία κινείται με τέτοιο τρόπο που στην περίπτωση της κοσμικής
δεν τη βλέπουμε ποτέ. Εμείς ζούμε μουσικής, έδωσε μεγάλη ώθη-
στο βόρειο ημισφαίριο και αυτή εί- ση στην πρώτη φάση των ελ-
ναι πάντα ανάποδα από εμάς. ληνικών μαθηματικών. μερικά
Το σύστημα των Πυθαγορείων, από τα βιβλία του ευκλείδη,
υπό τη σημερινή οπτική, είναι προ- ρητά δηλώνεται από τον ίδιο, 35
φανώς ανακριβές, ελλιπές και ότι οφείλονται σε πυθαγόρειες
απλοϊκό και δεν εξηγεί τα φαινόμε- καινοτομίες. τελικά, ο παράται-
να. Δεν μπορεί με αυτό το μοντέ- ρος και αντιφατικός εκ πρώτης
λο να προβλεφθεί π.χ μια έκλειψη όψεως γάμος του μυστικισμού
και γενικότερα δεν ανταποκρίνεται με τα μαθηματικά αποδείχτηκε
στα εμπειρικά δεδομένα. Θα χρει- πολύ γόνιμος στη συνέχεια των
αστούν πολύ καλύτερα μοντέλα πραγμάτων για την εξέλιξη της
για να αναπτυχθεί η αστρονομία, επιστήμης και της ανθρώπινης
πράγμα που έκαναν οι Έλληνες τα σκέψης.
επόμενα χρόνια. Θα σταματήσουμε εδώ την παρου-
Η κριτική του Αριστοτέλη εστιά- σίαση της μαθηματικής σκέψης του
ζεται στο γεγονός ότι οι Πυθαγό- Πυθαγόρα και των Πυθαγόρειων
ρειοι θεωρώντας την αστρονομία και από το επόμενο σημείωμα θα
μαθηματική επιστήμη, ανάλογη της επανέλθουμε στους φυσικούς φι-
μουσικής και της αριθμητικής, επέ- λοσόφους και την ακμή της προ-
μεναν ότι θα έπρεπε να διέπεται σωκρατικής φυσικής φιλοσοφίας
από τις ίδιες αρχές, παρά τα εμπει- με τον Ηράκλειτο, τον Παρμενίδη,
ρικά δεδομένα. Προτιμούσαν να τον Εμπεδοκλή, τον Λεύκιππο και
υποθέσουν ότι υπάρχει ένας ακό- τον Δημόκριτο.
μα πλανήτης, που απλώς δεν θα
