Page 31 - mag_70
P. 31
του Γεράσιμου Γεωργάτου
λαδή μια μουσική που την πα- Πυθαγόρειους την αντίληψη ότι
ράγει ο ουρανός σαν μουσικό υπάρχουν πέντε «αδελφές επιστή-
όργανο, αφού περιέχει τα τε- μες», που τις θεωρεί και αυτός
λειότερα σώματα που κινούνται ως τις σημαντικότερες, στις οποί-
αρμονικά, τους πλανήτες και τα ες ο νεαρός μαθητής θα πρέπει
άστρα. Πολλοί το πιστεύουν ακό- να αφιερώσει δέκα χρόνια για να
μα και σήμερα. Αυτή τη μουσική τις σπουδάσει. Πρόκειται για την
δεν την ακούνε όλοι, μόνο κάποιοι αριθμητική, τη γεωμετρία, τη στε-
μυημένοι. Γιατί, όπως αναφέρει ο ρεομετρία, την αστρονομία και την
Αριστοτέλης, οι Πυθαγόρειοι υπο- αρμονική, τη θεωρία δηλαδή της
στήριζαν ότι δεν την ακούμε επειδή μουσικής. Όλες μαθηματικές. Για
γεννηθήκαμε μέσα σ' αυτήν. Μας τη στερεομετρία, δηλαδή τη γεωμε-
συνοδεύει σταθερά από τη στιγμή τρία του όγκου, αναφέρει ρητά ότι
που ήρθαμε στον κόσμο σαν ένας είναι κάτι καινούργιο στην εποχή
βόμβος που τον συνηθίζεις και στο του. Η δε αστρονομία, κατά τη
τέλος είναι σαν να μην τον ακούς. διάρκεια όλης της αρχαιότητας,
Είναι μια σταθερή μουσική που παρέμεινε μαθηματική και όχι 31
θα την αντιλαμβανόσουν μόνο αν φυσική επιστήμη. Ήταν δηλαδή
σταματούσε ή αν άλλαζε ρυθμό. πυθαγόρειας έμπνευσης καινο-
Ο μυημένος λοιπόν - και να ένας τομία να καθοριστούν οι βασι-
λόγος ακόμα εκτός από τη μετεν- κές μαθηματικές επιστήμες. Η
σάρκωση για να μυηθεί κάποιος - αστρονομία μάλιστα παρέμενε
θα μπορούσε να απολαύσει αυτή στα μαθηματικά τμήματα των
την καταπληκτική μουσική που είναι πανεπιστημίων μέχρι πρόσφα-
η καλύτερη από κάθε επίγεια μου- τα. δεν είναι πολλά τα χρόνια
σική, γιατί ο ουρανός ήταν πεδίο που μετακόμισε στα τμήματα
τελειότητας, όχι μόνο για τους της φυσικής επιστήμης και γι'
Πυθαγόρειους, αλλά γενικότερα αυτό ονομάζεται πλέον αστρο-
για όλους τους αρχαίους Έλληνες. φυσική.
Με τους Πυθαγόρειους συνεπώς
πραγματοποιείται κατά κάποιο τρό-
πο μια σύνδεση και μια μετάβαση
από τη μουσική στην αριθμολογία,
στις σχέσεις των αριθμών μεταξύ
τους και στην αστρονομία.
Ο Πλάτωνας, στην Πολιτεία του,
αναφέρει ρητά και αποδίδει στους