Page 37 - mag_70
P. 37
από τις εκδόσεις
Printa
SIGMUND FREUD
το μεΛΛοΝ
μιας αυταπατΗς
κτήρα των σύγχρονων θρησκειών. Στη
θέση τους προτείνει έναν ανθρώπινο
πολιτισμό που να βασίζεται όχι στην αυ-
ταπάτη, αλλά στη γνώση, την επιστήμη
και τη δίκαιη διανομή των πολιτισμι-
κών αγαθών. Το κατά πόσον η «ουτο-
πική» αυτή πρόταση του Freud έχει και
προοπτική είναι θέμα της μελλοντικής
ιστορίας των πολιτισμών. Πάντως έχει 37
ιδιαίτερη αξία το ότι η –ανθρωπολογι-
κά προσανατολισμένη– κοσμοθεώρηση
του Freud, η οποία συμπληρώθηκε και
με τις εργασίες του Η δυσφορία μέσα
στον πολιτισμό (1930) και Ο άνθρωπος
Μωϋσής και η μονοθεϊστική θρησκεία
Το βιβλίο αυτό εντάσσεται στην προ- (1939), ανήκει σήμερα στα βασικά ερ-
σπάθεια που κατέβαλε ο Freud να κα- γαλεία ερμηνείας της συμπεριφοράς του
ταδείξει τη σημασία των ψυχολογικών ανθρώπου στη σχέση του με την κοινω-
του θέσεων για μια ανθρωπολογική ερ- νία, την οικογένεια και τον πολιτισμό.
μηνεία του πολιτισμού και ιδιαίτερα της Παρά τη σκληρή κριτική της κοσμοθεω-
θρησκείας. Είχαν προηγηθεί στο ίδιο ρίας του Sigmund Freud, ιδιαίτερα από
πνεύμα τα βιβλία του Τοτέμ και ταμπού τους φιλοσόφους-κοινωνιολόγους της
(1912) και Μαζική ψυχολογία και ανά- Σχολής της Φρανκφούρτης, το έργο
λυση του Εγώ (1921), των οποίων τις του εξακολουθεί να χρησιμοποιείται ως
θεωρητικές προϋποθέσεις και συμπε- βάση «αρνητικής ερμηνείας» (με τη ση-
ράσματα, ιστορικού - θρησκειολογικού μασία που της έδωσε ο Adorno) αλλά
και ανθρωπολογικού χαρακτήρα, χρη- και θετικών «ουτοπιστικών» προτάσεων
σιμοποίησε στο Μέλλον μιας αυταπάτης ιδεολογικού - προγραμματικού χαρα-
για να εξηγήσει τον αυταπατητικό χαρα- κτήρα.
