Page 14 - mag_117
P. 14
ΑΣ ΦΙΛΟΣΟΦΉΣΟΥΜΕ… του Γεράσιμου Γεωργάτου
Ο ΆΓΙΟΣ ΆΥΓΟΥΣΤΙΝΟΣ,
354 - 430 Μ.Χ.
ους ως κάτι αιώνιο και μόνο η μορ- Αυγουστίνο, είναι αιώνιος με
φή μπορεί να οφείλεται στη θέληση την έννοια ότι είναι άχρονος.
κάποιου Θεού. Στον Θεό δεν υπάρχει πριν και
Ο Αυγουστίνος βεβαίως, όπως μετά, αλλά μόνο αιώνιο παρόν.
κάθε Χριστιανός, υποστηρίζει ότι ο Η αιωνιότητα του Θεού είναι απαλ-
κόσμος δεν πλάστηκε από μία ορι- λαγμένη από τη σχέση με το χρό-
σμένη αιώνια ουσία αλλά εκ του νο. Ο Θεός ίσταται αιώνιος έξω
μηδενός. Ο Θεός δημιούργησε την από τη ροή του χρόνου. Για το Θεό
ουσία και όχι μόνο την τάξη και τη υπάρχει μόνο παρόν. Υπάρχει το
διευθέτηση του κόσμου, δηλαδή τη παρόν του παρελθόντος, το παρόν
μορφή. Η αρχαία ελληνική αντίλη- του παρόντος και το παρόν του
ψη ότι η δημιουργία εκ του μηδενός μέλλοντος. Όλα είναι ταυτόχρονα
είναι αδύνατη, επανήλθε κατά δια- παρόντα ενώπιον του, ενώ για τον
στήματα στη χριστιανική σκέψη και άνθρωπο το παρελθόν συνδέεται
14 οδήγησε στην άποψη ότι ο κόσμος με τη μνήμη, το παρόν με τα τρέ-
και ο Θεός δεν είναι διαφορετικά χοντα γεγονότα και το μέλλον με
πράγματα και ότι κάθε τι στον κό- την αναμονή. Κατ' αυτό τον τρόπο
σμο αποτελεί μέρος του Θεού. Την ο Αυγουστίνος εισάγει έναν υπο-
άποψη αυτή θα αναπτύξει όπως θα κειμενισμό σε σχέση με την αντίλη-
δούμε αργότερα εκτενώς ο Σπινό- ψη του χρόνου που θα την δούμε
ζα. και στην υποκειμενική θεωρία του
χρόνου στον Καντ.
Ο Αυγουστίνος δεν αισθάνεται
καμία δυσχέρεια με το ερώτημα Θα επανέλθουμε όμως στο επό-
γιατί ο κόσμος δεν δημιουργήθη- μενο σημείωμα για να δούμε το
κε νωρίτερα ή αργότερα από τότε πιο γνωστό και κορυφαίο έργο
που δημιουργήθηκε. Απαντά απλά του «Περί της Πολιτείας του
ότι δεν υπήρχε νωρίτερα ή αργό- Θεού» (De Civitate Dei), που
τερα. Ο χρόνος δημιουργήθηκε θα μπορούσαμε να το χαρα-
όταν δημιουργήθηκε από τον Θεό κτηρίσουμε ως τη χριστιανική
και ο κόσμος. Εδώ συμπίπτει, θα εκδοχή της ιδανικής Πολιτείας
λέγαμε, με τη σύγχρονη φυσική θε- του Πλάτωνα.
ωρία του Big Bang αφαιρουμένου
του Θεού. Ο Θεός όμως, κατά
