Page 12 - mag_117
P. 12
ΑΣ ΦΙΛΟΣΟΦΉΣΟΥΜΕ…
Ο ΆΓΙΟΣ ΆΥΓΟΥΣΤΙΝΟΣ,
354 - 430 Μ.Χ.
ο Πλάτωνας υποστήριξε ακριβώς διαδικασία αυτή είναι δυνατή μόνο
ότι το κακό δεν είναι παρά η απου- όταν υπάρχει ελευθερία επιλογής
σία ενός πράγματος. Τον 3ο αιώ- συμπεριλαμβανομένης και εκείνης
να μ.Χ., ο Πλωτίνος αναβίωσε την για την επιτέλεση του κακού.
άποψη του Πλάτωνα για το καλό Για να ενισχύσει την επιχειρηματο-
και το κακό. λογία του ο Αυγουστίνος, μάς λέει
Ωστόσο ο Αυγουστίνος πρέ- ότι στο θεϊκά ιεραρχημένο σύμπαν
πει επίσης να εξηγήσει γιατί ο ισχύει ο κανόνας ότι τα ανώτερα
Θεός δημιούργησε τον κόσμο πράγματα πρέπει να άρχουν, να κυ-
έτσι ώστε να υπάρχουν κακά βερνούν και να εξουσιάζουν τα κα-
ή ελλείψεις. Η απάντησή του τώτερα ποτέ το αντίστροφο. Όταν
περιστρέφεται γύρω από την τα πράγματα είναι έτσι όπως πρέπει
ιδέα ότι ο Θεός έπρεπε να δώ- να είναι, όταν τα ανώτερα δηλαδή
σει ελεύθερη βούληση στους άρχουν επί των κατώτερων, τότε
12 ανθρώπους, γιατί διαφορετι- όλα είναι εντάξει και δίκαια διατε-
κά δεν θα ήταν λογικά όντα. Η ταγμένα, διαφορετικά η διάταξη εί-
ελεύθερη βούληση συνεπάγεται ναι άδικη. Καθώς μάλιστα το κακό
ελευθερία επιλογής μεταξύ κα- βρίσκεται εκτός της θεϊκής ιεραρχι-
λού και κακού, δηλαδή κριτική κής αλυσίδας και ως μη δημιουργη-
σκέψη, άρα λογική. Γι' αυτόν μένο από τον Θεό, όταν ο άνθρω-
ακριβώς το λόγο ο Θεός έπρεπε να πος το επιλέγει με την ελεύθερη
αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο ο βούλησή του, παραβιάζει τον βασι-
πρώτος άνθρωπος, ο Αδάμ, να επι- κό κανόνα της ιεραρχίας, αφού βά-
λέξει το κακό αντί του καλού, όπως ζει ένα όχι απλώς κατώτερο αλλά
και έγινε. Σύμφωνα με τη Βίβλο, ο κάτι εκτός ιεραρχίας να εξουσιάζει
Αδάμ παράκουσε την εντολή του κάτι ανώτερο. Έτσι ανατρέπεται
Θεού και έφαγε τον καρπό του δέ- η θεϊκά καθορισμένη δίκαιη τάξη.
ντρου της γνώσης. Το επιχείρημα Ποιος ευθύνεται γι' αυτό; Ποιος το
του Αυγουστίνου ισχύει και χωρίς κάνει; Όχι φυσικά ο Θεός που δεν
την αναφορά στη Βίβλο, αφού λο- δημιούργησε το κακό. Οι άνθρω-
γική είναι η ικανότητα αξιολόγησης ποι το κάνουν μέσω της ελεύθερης
των διαθέσιμων επιλογών μέσω βούλησης. Αυτοί ευθύνονται για
μιας συλλογιστικής διαδικασίας. Η την ύπαρξη του κακού στον κόσμο.
