Page 21 - mag_80
P. 21
του Γεράσιμου Γεωργάτου
είναι αθώα, είτε το τελευταίο και
πιο σημαντικό, ότι η συμπεριφο-
ρά της Ελένης καθορίστηκε «από
τη δύναμη των λόγων», αν ο Πά-
ρης είχε τόσο ισχυρά επιχειρήματα,
ώστε να την πείσει να εγκαταλείψει
τη Σπάρτη. Ο λόγος δηλαδή είναι
τόσο ισχυρός, που κανείς δεν μπο-
ρεί να τον ελέγξει και να αντιστα-
θεί στη δύναμή του. Και αυτό είναι
πολύ ενδιαφέρον, γιατί ακριβώς
αυτό κάνει ο Γοργίας ο ίδιος. Ο λό-
γος λοιπόν είναι κατά κάποιο τρόπο
σκαν σε ιδιωτικό επίπεδο. Κάποιοι «ο νέος θεός». Άρα ό,τι εκφέρεται
λίγοι λόγοι που έχουν σωθεί πλή- με ορθό και σωστό λόγο είναι ακα-
ρεις, κυρίως από τον Γοργία, δεί- ταμάχητο. Ακόμα πιο ενδιαφέρον
χνουν ότι δίδασκαν την ορθή χρή- είναι ότι ο Γοργίας, στο «Ελένης 21
ση του λόγου, την οποία θαύμαζαν Εγκώμιον», καταλήγει λέγοντας
οι σύγχρονοί τους για τον λεξιλο- ότι: «είπα εγώ για ποιους λόγους
γικό πλούτο και τη δόμηση των επι- είναι αθώα η Ελένη. Όλο αυτό το
χειρημάτων. έκανα για να σας δείξω μια μορφή
Ένα πολύ ωραίο τέτοιο δείγμα επι- λόγου και για δικό μου παιχνίδι».
δεικτικού λόγου, ίσως το καλύτε- Δικό μου παιχνίδι σημαίνει ότι μη
ρο, είναι το «Ελένης Εγκώμιον» του δίνετε τόση σημασία στο περιεχό-
Γοργία, όπου ο διάσημος σοφιστής μενο ενός λόγου, όσο στην εκφο-
επιχειρεί να αποδείξει στο κοινό ρά του και στον τρόπο που πείθει ή
του ότι η Ωραία Ελένη ήταν αθώα, δεν πείθει. Αυτό ακριβώς είναι και
παρότι εξαιτίας της προκλήθηκε ο το βασικό χαρακτηριστικό της σο-
Τρωικός Πόλεμος. Ισχυρίζεται λοι- φιστικής διδασκαλίας.
πόν ο Γοργίας ότι η συμπεριφορά Ας σταθούμε όμως εδώ, στα γενικά
της Ελένης είτε καθορίστηκε από χαρακτηριστικά του σοφιστικού κι-
τους θεούς, οπότε είναι αθώα, είτε νήματος, για να δούμε στο επόμενο
απ' τον έρωτα, που είναι ένας ανε- σημείωμα ποια ζητήματα απασχό-
ξέλεγκτος δυνάστης, οπότε πάλι εί- λησαν τους σοφιστές και τις ομοι-
ναι αθώα, είτε από τη βία, αν την ότητες και τις διαφορές τους με τον
απήγαγε ο Πάρης, οπότε και πάλι Σωκράτη.
