Page 18 - mag_89
P. 18
Ας φιλοςοφήςουμε…
και αναζήτησε εκεί το καθολικό έτσι να ορίσω τι είναι δικαιοσύνη,
αναδεικνύοντας πρώτος τη σημασία μένοντας στις απόψεις των ανθρώ-
των ορισμών, ο πλάτωνας τον ακο- πων; Υπαινίσσεται ίσως ο Αριστοτέ-
λούθησε, θεώρησε όμως ότι αυτή η λης ότι οι σοφιστές θα έκαναν κάτι
διαδικασία δεν μπορεί να έχει αντι- τέτοιο, θα υποστήριζαν δηλαδή ότι
κείμενο τα αισθητά, αλλά κάποιες δεν υπάρχει απόλυτη έννοια της δι-
άλλες οντότητες. O λόγος ήταν ότι καιοσύνης. Εφόσον υπάρχουν μόνο
είναι αδύνατο να υπάρξει ενιαίος τα αισθητά, τα βιώματα και οι πραγ-
ορισμός ενός αισθητού, καθώς τα ματικές πολιτείες, ας δούμε τι πιστεύ-
αισθητά συνεχώς μεταβάλλονται. O ουν οι άνθρωποι κάθε εποχής για τη
πλάτωνας, λοιπόν, ονόμασε αυτές δικαιοσύνη και ας μείνουμε σ’ αυτό,
τις οντότητες “ιδέες”, και υποστήρι- θα έλεγαν οι σοφιστές.
ξε ότι τα αισθητά υπάρχουν ξεχωρι- Αυτό ακριβώς είναι που δεν θέ-
στά από αυτές, παίρνουν όμως όλα λει ο πλάτωνας. Θέλει να υπάρχει
το όνομά τους από τη σχέση τους με μία απόλυτη έννοια της δικαιοσύ-
αυτές». (Aριστοτέλης, Mετά τα φυσι- νης, ένας ορισμός ο οποίος να μην
18 κά, A6, 987b.) εξαρτάται από το χρόνο, το χώρο ή
Έχουμε λοιπόν μια καίρια περιγραφή οποιαδήποτε άλλη παράμετρο της
των Ιδεών και μια πολύ διεισδυτι- αισθητής πραγματικότητας. Άρα, εί-
κή προσέγγιση της σχέσης Σωκράτη ναι αναγκασμένος να κάνει ένα οντο-
- Πλάτωνα από τον μαθητή του, τον λογικό βήμα, μια οντολογική επα-
Αριστοτέλη. Ο Σωκράτης αναζητά νάσταση και να πει: "Δεν υπάρχουν
το καθολικό, αλλά δεν έχει χωρί- μόνο τα αισθητά. Υπάρχει και ένα
σει τον κόσμο στα δύο, σε αισθητά δεύτερο επίπεδο πραγματικότητας, οι
και νοητά. πιστεύει ότι υπάρχει μία Ιδέες και εγώ θα μείνω προσανα-
πραγματικότητα, αυτή μέσα στην τολισμένος σ’ αυτό, για να μπορώ
οποία ζούμε. Έρχεται ο Πλάτωνας να έχω σταθερές αξίες, για να μπο-
και λέει: πώς θα ορίσω μια καθολι- ρώ να αντιταχτώ σε έναν σοφιστή,
κή έννοια, αν μείνω στο αισθητά; Και ο οποίος θα μου πει, διάβασε τον
δεν μιλάω μόνο για τον άνθρωπο ή ηρόδοτο να δεις τι πιστεύουν οι
την πολυθρόνα, κλπ. Σκεφτείτε π.χ τη πέρσες για τη δικαιοσύνη, να δεις
δικαιοσύνη. Αισθητή δικαιοσύνη, με τι πιστεύουμε εμείς. Ο κόσμος αλ-
αυτή την έννοια, είναι η αντίληψη λάζει και αλλάζουν και οι ιδέες μας,
που έχουν οι άνθρωποι για τη δι- επομένως δεν υπάρχει αντικειμε-
καιοσύνη στην αθηναϊκή δημοκρα- νική πραγματικότητα και απόλυτη
τία, στη Σπάρτη, στην Κόρινθο και αλήθεια". Απέναντι λοιπόν στην σχε-
οπουδήποτε αλλού. Μπορώ όμως τικότητα των σοφιστών, ο Πλάτωνας
