Page 26 - mag 122
P. 26
ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ
ΑΘΗΝΑΪΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΊΑ ΚΑΊ
ΚΟΊΝΩΝΊΚΗ ΔΊΑΣΤΡΩΜΑΤΩΣΗ:
παραδοσιακές τάξεις και κοινωνικοί μετασχηματισμοί
έχει χαθεί την εποχή του Αριστο- στο ύστερο τμήμα του 5ου αι. π.Χ.
τέλη. Αυτό μπορεί να συνεπάγεται Θεωρεί ότι παρουσίαζαν πολύ με-
ότι σταδιακά η σημασία των τάξεων γαλύτερη ομοιογένεια από όση οι
είχε υποχωρήσει ως τρόπος περι- περίβολοι παλαιότερων εποχών
ορισμού του δημόσιου αξιώματος αλλά και ότι τα εικονογραφικά μοτί-
σε συγκεκριμένες ελίτ, σε συνδυ- βα τα οποία προτίμησαν οι κάτοχοί
ασμό με τον τρόπο με τον οποίο η τους διέφεραν από αυτά της παλαι-
σολώνεια νομοθεσία ανανεωνόταν άς αριστοκρατίας. Πολύ σημαντική
έως τα τέλη του 5ου αι. π.Χ. Κατα- είναι η παρατήρηση ότι τα νέα θέ-
λήγει ο Rosivach στο συμπέρασμα ματα περιλάμβαναν σύμβολα γύρω
ότι ελλείψει επίσημων ορισμών για από τα πολιτικά δικαιώματα και τη
τις διάφορες τάξεις ο Αριστοτέλης ή συμμετοχή στα κοινά, ή εκδημοκρα-
κάποια από τις πηγές του οδηγήθη- τισμένες εκδοχές των θεμάτων της
κε σε συμπεράσματα λόγω της ορο- παλαιάς ελίτ που είχαν χρησιμοποι-
λογίας σχετικά με την αντιστοιχία ηθεί στην τελετουργία της πολιτεί-
πολιτών και μεδίμνων και ότι οι ζευ- ας.
26 γίτες δεν ανήκαν οπωσδήποτε στο Εφόσον τα επιχειρήματά της
χαμηλότερο επίπεδο της αγροτικής Paillard είναι ορθά, θα πρέπει να
ελίτ στην Αθήνα. αναθεωρηθεί η θέση ότι η αθηνα-
Αρκετά ενδιαφέρουσα είναι ϊκή κοινωνία ήταν αυστηρά διακε-
και η θεωρία της Paillard (2014), κριμένη σε δύο κατηγορίες πολιτών,
που σε συνδυασμό με τα ερωτή- την ελίτ και τους φτωχούς. Επίσης
ματα για το πόσοι ακριβώς πολίτες δεν θα πρέπει να θεωρείται ότι η
ανήκαν στην κάθε τάξη στο δεύτε- παλαιά αριστοκρατική ελίτ αντικα-
ρο μισό του 5ου αι. π.Χ. στην Αθή- ταστάθηκε απλώς από μια οικονο-
να, υποστηρίζει ότι αναδύθηκε μια μική ελίτ στο πλαίσιο της οποίας ο
«μέση τάξη» πολιτών, που δεν άρ- πλούτος υπήρξε το απόλυτο κριτή-
γησε να αποκτήσει σημασία τόσο ριο για την προσωπική κατάσταση ή
ως προς τον αριθμό των μελών της από μια μάζα πολύ φτωχών πολιτών
όσο και ως προς τον συσχετισμό της που, λόγω του αριθμού τους, εξελί-
με την εξουσία. Οι αρχαίες πηγές χθηκαν στο ισχυρότερο συστατικό
δεν είναι ιδιαίτερα διαφωτιστικές, ενός δημοκρατικού συστήματος. Οι
οπότε η ερευνήτρια στηρίζει την δε πολίτες που οικειοποιήθηκαν και
οπτική της σε αρχαιολογικά ευρή- τροποποίησαν τους αρχαίους αρι-
ματα, κυρίως στους ταφικούς πε- στοκρατικούς κώδικες δεν σχημά-
ριβόλους που επανεμφανίζονται τισαν απλώς μια νέα περιορισμένη
