Page 23 - mag 122
P. 23
του Μαυροειδή Μαυροειδόπουλου
Ή μεθοδολογία αναγκαίο ένα μείγμα διαφορετικών
της διάκρισης ηλικιών για τις ουσιώδεις λειτουργί-
των κοινωνικών τάξεων ες του κράτους, ειδικά για τον στρα-
τό και τα κοινά συσσίτια.
Το ζήτημα των τάξεων στις αρχαί- Γράφοντας για την Αθήνα του
ες κοινωνίες έχει απασχολήσει ση- 5ου και 4ου αι. π.Χ. ο Humphreys
μαντικά και διαχρονικά τη βιβλιο- (1970) είχε αναφερθεί σε διαδικα-
γραφία, με μια σειρά θεωριών να σίες αλλαγής στους κοινωνικούς
έχει αναπτυχθεί και αντίστοιχες θε- και οικονομικούς θεσμούς, καθώς
ματικά επιστημονικές απόψεις να και στη συμπεριφορά και τις αξίες
υποστηρίζουν ή να επιχειρούν να σε ένα επίπεδο στο οποίο μπορεί
αναιρέσουν τις διατυπωμένες θέ- ο ενδιαφερόμενος να διαπιστώσει
σεις. Είναι, για παράδειγμα, πολύ όχι μόνο σημαντικές συσχετίσεις
ενδιαφέρουσα η θεωρία που συ- αλλά και εντάσεις, αντιστάσεις και
ζητά ο Kennell (2013), σύμφωνα αλληλεπιδράσεις. Αναρωτήθηκε
με την οποία οι λεγόμενες ακέφα- ο μελετητής αν είναι δυνατή η δι- 23
λες πολιτείες, δηλαδή εκείνες χω- άκριση της «οικονομίας» και της
ρίς κεντρική εξουσία, ανάμεσα στις «κοινωνίας» στον αρχαίο κόσμο ως
οποίες οι ελληνικές πόλεις-κράτη, χωριστών εννοιών επί των αλληλε-
διακρίνονταν σε ηλικιακά καθορι- πιδράσεων των οποίων μπορούν να
σμένες ομάδες που συγκέντρωναν γίνουν συζητήσεις, για να σημειώσει
διαφορετικά ποσοστά δύναμης και ότι για ορισμένους αρχαίους ιστορι-
κύρους, όπως θα συνέβαινε στις κούς κάτι τέτοιο θα ήταν αδύνατον.
Αθήνα, Σπάρτη και Κρήτη. Θεωρεί ο Από την άλλη η αντίληψη για την
ίδιος, ωστόσο, ότι η Αθήνα, παρά το οικονομική ανάπτυξη ως παράγο-
ότι εμφανίζεται πληθώρα ηλικιακών ντα αναστάτωσης η οποία πλήττει
ονομασιών στα κείμενα και τις επι- τις κοινωνικές σχέσεις και επιφέρει
γραφές που προέρχονται από αυτή, αποξένωση είναι τόσο έντονη στον
δεν εντασσόταν στην επίσημη, κα- σύγχρονο κόσμο ώστε διαφαίνε-
θολικά εφαρμόσιμη ηλικιακή κλί- ται ο κίνδυνος αναχρονισμού στην
μακα που ήταν απαραίτητη σε μια εισαγωγή της στη μελέτη των προ-
κοινωνία ηλικιακών τάξεων. Ταυτο- βιομηχανικών κοινωνιών. Παρόλα
χρόνως προβάλλει αντιρρήσεις και αυτά δεν παύει να αποτελεί μια
για τον δωρικό κόσμο, αφού, μετα- κληρονομημένη από τους αρχαίους
ξύ άλλων, σε Σπάρτη και Κρήτη ήταν Έλληνες θέση, αφού Αττικά κείμενα
