Page 19 - mag_88
P. 19
του Γεράσιμου Γεωργάτου
νου, δεν διαχωρίζεται ποτέ από την είναι δικαιοσύνη; Σύμφωνα με τον
ηθική αξία που μου λέει τι πρέπει να ορισμό του Πλάτωνα στην Πολι-
κάνω. τεία, δικαιοσύνη είναι η ισορροπία
Δεύτερη κατηγορία Ιδεών είναι οι των μερών της πόλης, των τριών
μαθηματικές οντότητες. Να επιση- κοινωνικών τάξεων με τα μέρη της
μάνουμε εδώ ότι Πλάτωνας ήταν ανθρώπινης ψυχής που είναι κατ`
επηρεασμένος εξ αρχής και σε όλη αντιστοιχία το Λογιστικό (Σοφοί),
τη διάρκεια της ζωής του από την το Θυμοειδές (Φρουροί) και το
πυθαγόρεια φιλοσοφία. Είναι χα- Επιθυμητικό (Δημιουργοί). Αλλά
ρακτηριστικό το ρητό που δέσποζε ποια είναι αυτή η ιδανική ισορρο-
στην είσοδο της πλατωνικής Ακα- πία; Οι ισορροπίες των μερών μιας
δημίας: «Μηδεὶς ἀγεωμέτρητος πολιτείας, π.χ. των κοινωνικών τά-
εἰσίτω», που σημαίνει ότι όποιος ξεων, δεν αλλάζουν ανάλογα με τις 19
δεν ξέρει μαθηματικά δεν έχει κα- εποχές, τους πολιτισμούς, κλπ;
μία ελπίδα να γίνει φιλόσοφος. Στην περίπτωση όμως του τριγώ-
Και στην Πολιτεία, το πρόγραμμα νου τα πράγματα είναι ξεκάθαρα.
εκπαίδευσης που προβλέπεται για Όταν λέει ο Πλάτωνας ότι το τρί-
τους νέους περιλαμβάνει δέκα χρό- γωνο είναι μια Ιδέα, εννοεί ότι ο
νια αφιέρωση στις μαθηματικές επι- ορισμός του τριγώνου - το σχή-
στήμες, για να ακολουθήσει μετά η μα που έχει τρεις γωνίες και τρεις
ενασχόληση με τη φιλοσοφία. πλευρές - είναι εκ των πραγμάτων
Γιατί είχε σε τόσο μεγάλη εκτίμη- καθολικός. Δηλαδή δεν εξαρτάται
ση τα μαθηματικά; Όταν μας λέει από κανένα επιμέρους τρίγωνο.
ο Πλάτωνας ότι το τρίγωνο είναι Και να μην υπήρχε κανένα τριγωνι-
μία Ιδέα, είναι ένα πολύ καλό πα- κό σχήμα στην αισθητή πραγματι-
ράδειγμα για να καταλάβουμε την κότητα, μπορεί ο νους να συλλάβει
αντίληψή του για τις Ιδέες. Αν πού- την έννοια, την Ιδέα του τριγώνου.
με ότι η δικαιοσύνη είναι μια Ιδέα, Αυτή δεν εξαρτάται λοιπόν ούτε
προκύπτει αμέσως το ερώτημα, τι από τον χρόνο, ούτε από τον τόπο,