Page 43 - Magazine 87
P. 43
,
από τη Δήμητρα Σταύρου
http://psyhismos.blogspot.gr/
του. Τα στερεότυπα με τη σειρά τους ενδυναμώσουν τη συνοχή της ομάδας.
δημιουργούν προκαταλήψεις που κά- Μέσω του μηχανισμού της προβολής,
νουν τους ανθρώπους α-νόητους. το σύνολο ρίχνει όλη την επιθετικότη-
Τους απομακρύνουν δηλαδή από τον τά του πάνω σε ένα άτομο -ή μικρή 43
ορθολογισμό και περιορίζονται μέσα ομάδα. Εκτός από την επιθετικότητα
στη γνωστική οκνηρία του δεδομένου του συνόλου, αυτό με το οποίο επεν-
περιεχομένου των προκαταλήψεων. δύεται ο αποδιοπομπαίος τράγος εί-
ναι ότι φορτώνεται όλα τα λάθη και τις
Μία από τις συνέπειες που έχει αυτός αμαρτίες της ομάδας. Πρόκειται για
που κατέχει το ρόλο του μαύρου προ- μία διαδικασία ψυχικής κάθαρσης της
βάτου είναι η αποβολή του από την κοινότητας και το φαινόμενο αυτό το
ομάδα. Τότε γίνεται ο αποδιοπομπαίος βρίσκουμε σε όλο τον πλανήτη και σε
τράγος, που στα γαλλικά λέγεται bouc- κάθε ιστορική στιγμή.
emissaire με το δεύτερο συνθετικό
της λέξης να προέρχεται από τη ρίζα Με αυτόν τον τρόπο, διώχνοντας ένα
mission(=αποστολή) υποννοώντας τη μέλος τα υπόλοιπα ενώνονται και δεν
λειτουργικότητα αυτού του ρόλου για κινδυνεύουν από την ενοχή για τα λάθη
την κοινότητα. και τις αμαρτίες τους ούτε από την επι-
θετικότητά τους, η οποία έχει εκτονω-
‘Οπως μας λέει κι ο Rene Girard δεν θεί και η κοινότητα δεν απειλείται με
υπάρχει αποδιοπομπαίος τράγος που επικίνδυνες συγκρούσεις μεταξύ των
δεν εκτελεί μία βασική αποστολή για μελών. Από την άλλη, ο στιγματισμός
την ομάδα. Στην πραγματικότητα, το του μέλους, το «μαύρισμα» του και οι
μαύρο πρόβατο, αλλά και ο αποδιο- συνέπειες που αυτό επιφέρει λειτουρ-
πομπαίος τράγος εμφανίζονται για να γούν αποτρεπτικά σε κάθε μέλος που
