Page 45 - mag_64
P. 45
του Γεράσιμου Γεωργάτου
ΠΡιΝ ΤΟΝ ΘΑΛΗ,
ΕΝΑ ΑΚΟΜΑ βΗΜΑ.
Ο ΗΣιΟΔΟΣ.
Ο Ησίοδος μεσολαβεί κατά κάποιο δου καταγράφεται ένα πλήρες γε-
τρόπο ανάμεσα στον Όμηρο και νεαλογικό δέντρο, μια γενεαλογία
στον Θαλή. Όπως το υπαινίσσεται των θεοτήτων της αρχαίας Ελλά-
και ο Αριστοτέλης είναι μια μορφή δας, που μέχρι τότε δεν ήταν καθό-
πρωτοφιλοσοφίας ή προϊστορίας λου σαφής. Για κάθε θεό υπήρχαν 45
της φιλοσοφίας. Τι περισσότερο τρεις ή και περισσότερες εκδοχές
από τον Όμηρο έχει ο Ησίοδος; γέννησης και χιλιάδες εκδοχές
Πρώτο. Στο προοίμιο των επών δράσης. Πρόκειται για μία τάση
του ο Όμηρος επικαλείται την Μού- συστηματοποίησης και κατάταξης
σα, μια θεότητα, που μιλάει στην που είναι επίσης κοινό στοιχείο με
ουσία μέσω του ποιητή και λέει την την φιλοσοφία.
αλήθεια. Δεν αφηγείται ο ποιητής, Τρίτο. Ξεκινάει ο Ησίοδος την
αλλά η Μούσα. Ο ποιητής είναι το αφήγησή του όχι από τον Κρόνο και
μέσο. Ο Ησίοδος αμφισβητεί την τον Δία, δηλαδή από κάποιες αν-
παντοδυναμία της Μούσας. Στο θρωπομορφικές θεότητες ως πρω-
δικό του προοίμιο αναφέρει ότι ταρχικές, αλλά από τρεις δυνάμεις
«πρέπει να ελέγξω αν αυτά που στην ουσία τους φυσικές. Το Χάος,
μου λέει η Μούσα ανταποκρίνονται που θα το ξαναβρούμε στον Ανα-
στην αλήθεια ή μήπως δεν ανταπο- ξίμανδρο και τη Γη και τον Έρωτα,
κρίνονται και με ξεγελάει;» Έχουμε που θα τα ξαναβρούμε στους προ-
δηλαδή μια τάση αμφισβήτησης της σωκρατικούς και όχι μόνο φιλοσό-
θεόπνευστης αλήθειας που είναι φους. Υπάρχουν λοιπόν απόγονοι
ένα κοινό στοιχείο με την φιλοσο- των ησιόδειων αρχικών δυνάμεων
φία. που τους συναντάμε στο πλαίσιο
Δεύτερο. Στη Θεογονία του Ησίο- φιλοσοφικών θεωριών, όπως ο