Page 42 - mag_64
P. 42
ΑΣ ΦΙΛΟΣΟΦΗΣΟΥμε…
ΜΥΘΟΣ ΚΑι ΛΟΓΟΣ
Το πέρασμα από τον Μύθο στο φυσικές καταστάσεις. Τα ομηρικά
Λόγο, που σηματοδοτεί τη γέννη- και ησιόδεια μοτίβα τα βρίσκουμε
ση της φιλοσοφίας, χαρακτηρί- και στα κλασικά χρόνια, τον 5ο και
42
ζεται κατά κανόνα ως τομή στην 4ο αι. π.Χ, στους ποιητές και τους
πορεία της ανθρώπινης σκέψης. τραγωδούς, σε μια περίοδο δηλα-
Είναι όμως ακριβώς έτσι; Όχι και δή που ανθεί η φιλοσοφία. Ο Πλά-
τόσο. Όπως έχουμε πει, η συνέ- τωνας, κορυφαίος φιλόσοφος, κά-
χεια και η ρήξη συνυπάρχουν στην νει ευρεία χρήση των μύθων για να
ιστορία. Και αυτό ισχύει και για το τεκμηριώσει τις απόψεις του. Πασί-
μυθικό και το λογικό στοιχείο που γνωστος είναι ο μύθος του σπηλαί-
συνεχίζουν να συνυπάρχουν μέχρι ου που χρησιμοποιεί ο Πλάτωνας
σήμερα, αν σκεφτούμε την ισχύ για να κάνει τη διάκριση της φαινο-
που διατηρούν οι θρησκείες στον μενικής από την ουσιαστική γνώση.
σύγχρονο κόσμο. Γιατί ο μύθος εί- Και στις περισσότερες τραγωδίες ο
ναι και αυτός μια μορφή εξήγησης πυρήνας των υποθέσεών τους ανά-
της πραγματικότητας, όπως και ο γεται στους μύθους των αρχαϊκών
φιλοσοφικός και ο επιστημονικός χρόνων, π.χ ο Προμηθέας Δεσμώ-
λόγος. της του Αισχύλου.
Οι Έλληνες διατηρούν στα κλασι- Μπορούμε δηλαδή να θεωρήσου-
κά χρόνια ως κοινή κληρονομιά με ότι κοινός στόχος του ποιητή,
από την αρχαϊκή εποχή τον Όμηρο του τραγωδού και του φιλοσόφου
κυρίως αλλά και τον Ησίοδο. Ο είναι να δώσει μια ερμηνεία της
Όμηρος εξηγεί με μυθικό βασικά φυσικής ή της κοινωνικής πραγμα-
τρόπο πολύπλοκες ανθρώπινες και τικότητας, έτσι ώστε να κάνει τους