Page 24 - mag_65

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣεΙΣ

Λεων τΟΛΣτΟΪ
ΑΒιΑΣτΗ ΔρΑΣΗ
W. DILTHEY Στο άρθρο του Λ.Ν. Τολστόι Αβίαστη δράση, πέρα

Η γενεΣΗ τΗΣ ερΜΗνεΥτιΚΗΣ από τους στοχασμούς του Ρώσου κλασικού, πε-

«Παράδοξο πεπρωμένο έχει η ερμηνευτική επιστή- ριλαμβάνονται εμβόλιμα και δύο κείμενα των Εμίλ
μη. Τυγχάνει προσοχής πάντοτε μόνο στο πλαίσιο Ζολά και Αλέξανδρου Δουμά υιού. Στην ιδιότυπη
ενός μεγάλου ιστορικού κινήματος πού καθιστά μία αυτή «συζήτηση» γίνεται απόπειρα να δοθούν απα-
τέτοια κατανόηση της ατομικής ιστορικής ύπαρ- ντήσεις σ’ ένα διαχρονικό ερώτημα: οι μεταφυσικές
ξης επείγουσα υπόθεση, για να βυθισθεί κατόπιν ανησυχίες είναι έκφραση μιας εσώτερης φωνής του
24 και πάλι στην λήθη». Από τότε που ο Dilthey έκανε ανθρώπου ή μια διέξοδος φυγής από την καταθλι-
αυτή την επισήμανση, η ερμηνευτική μοιάζει να έχει πτική πραγματικότητα; Ο θετικιστής Ζολά, που πι-
πλέον διαφύγει το πεπρωμένο της, ακριβώς χάρη στεύει ακράδαντα στη δύναμη της επιστήμης, έρχε-
στο δικό του δοκίμιο Η γένεση της ερμηνευτικής ται σε πλήρη ρήξη με τους Δουμά και Τολστόι, που
(1900). θεωρούν τα υπαρξιακά ερωτήματα έμφυτα στην
Στο κλασικό του αυτό σύγγραμμα, ο φιλόσοφος ανθρώπινη φύση· και ο Ρώσος στοχαστής, επηρε-
ανασκοπεί και αναλύει εμβριθώς τα αργά βήματα ασμένος από τη διδασκαλία του Λάο Τσε, βρίσκει
που πραγματοποίησε ο ερμηνευτικός στοχασμός την ευκαιρία ν’ αναπτύξει την έννοια της αβίαστης
κατά τους Ελληνιστικούς Χρόνους, την ύστερη δράσης – μια έννοια που αποτελεί οργανικό στοι-
Αρχαιότητα, την Αναγέννηση, τον Διαφωτισμό και χείο της θεωρίας του για τη μη βίαιη αντίσταση.
εστιάζει κατόπιν στην καθολική και βαθύτερη σύλ-
ληψη του ερμηνευτικού προβλήματος κατά τον 19ο
αιώνα (F. Schleiermacher)· αναδεικνύει, τέλος, την
ιδιαίτερη σημασία της ερμηνευτικής για το δικό του
φιλοσοφικό πρόγραμμα, την «κριτική του ιστορι-
κού Λόγου», την φιλοσοφική δηλαδή θεμελίωση
των ιστορικών, θεωρητικών και κοινωνικών επιστη-
μών.
Η γένεση της ερμηνευτικής είναι το κλασικό
εκείνο κείμενο που αποτέλεσε έναυσμα και σημείο
αναφοράς τόσο για την ραγδαία και πολύπλευρη
ανάπτυξη της ερμηνευτικής σκέψης όσο και για την
διαμόρφωση μιας καθ’ εαυτήν ερμηνευτικής φιλο-
σοφίας στον 20ό αιώνα.