Page 40 - mag_72
P. 40
ΑΣ ΦΙΛΟΣΟΦΗΣΟΥμε…
συνέχεια πίσω από τα πράγματα.» ησεν ἡδὺ καὶ ἀγαθόν, λιμὸς κόρον,
(συλλάψιες ὅλα καὶ οὐχ ὅλα, συμ- κάματος ἀνάπαυσιν.) Η απόδοση
φερόμενον διαφερόμενον, συνᾷδον των αποσπασμάτων στα νέα ελλη-
διᾷδον, καὶ ἐκ πάντων ἓν καὶ ἐξ ἑνὸς νικά γίνεται με βάση το νόημα και
πάντα.) Και αυτό το εκφράζει συ- όχι κατά λέξη μετάφραση.
νήθως με σκηνές από την καθημε- Κατά τον Ηράκλειτο, συνεπώς,
ρινή ζωή των ανθρώπων, τις οποί- για κάθε τι που παρατηρούμε και
ες όμως φωτίζει με τέτοιο τρόπο, για το οποίο αισθανόμαστε βέβαι-
ώστε να αποκαλύπτεται κάθε στιγ- οι υπάρχει και μια άλλη αντίθετη
μή και μια άλλη πλευρά των πραγ- ή αθέατη πλευρά ή όπως ο ίδιος
μάτων. Έτσι, θα πει για το θαλασ- το διατύπωσε, «η φύση στην πραγ-
σινό νερό ότι «είναι σωτήριο για ματικότητα προτιμά να κρύβεται»
τα ψάρια, ολέθριο για τον άνθρω- (φύσις κρύπτεσθαι φιλεῖ.) Υπάρχει
πο». (θάλασσα ὕδωρ καθαρώτατον μια κρυφή φύση πίσω απ’ την επι-
καὶ μιαρώτατον, ἰχθύσι μὲν πότιμον φάνεια των πραγμάτων. Ή ότι «η
καὶ σωτήριον, ἀνθρώποις δὲ ἄπο- κρυφή αρμονία», όπως λέει, «είναι
40 τον καὶ ὀλέθριον.) Τα ψάρια δεν καλύτερη, πιο ισχυρή, απ' τη φα-
μπορούν να ζήσουν χωρίς νερό, ο νερή αρμονία». (ἁρμονίη ἀφανὴς
άνθρωπος δεν μπορεί να ζήσει με φανερῆς κρείσσων.) Εν ολίγοις, ο
νερό θαλασσινό. «Το καλό και το Ηράκλειτος μας προτείνει να μην
κακό συνυπάρχουν. Οι γιατροί μας μένουμε στην επιφάνεια αλλά να
ωφελούν προκαλώντας μας πόνο, πηγαίνουμε στο βάθος των πραγ-
δίνοντάς μας δηλαδή κάτι το οποίο μάτων. Η πραγματικότητα είναι
δεν θα το επιζητούσαμε». (ἀγαθὸν πιο σύνθετη από τα φαινόμενα που
καὶ κακὸν ‹ἕν καὶ ταὐτό›. οἱ γοῦν αντιλαμβανόμαστε με βάση την
ἰητροὶ τέμνοντες, καίοντες ἐπαιτέ- εμπειρία μας, «το ένα και τα πολ-
ονται μηδὲν ἄξιοι μισθὸν λαμβά- λά είναι το ίδιο πράγμα» (σοφόν
νειν, ταὐτὰ ἐργαζόμενοι τὰ καὶ αἱ ἐστιν ἓν πάντα εἶναι.), θα μας πει
νοῦσοι.) «Η αρχή και το τέλος σε ή ότι «τα αντίθετα συνυπάρχουν
έναν κύκλο ταυτίζονται» (ξυνὸν γὰρ και πότε φαίνονται τα μεν πότε
ἀρχὴ καὶ πέρας ἐπὶ κύκλου περιφε- τα δε», (τάδε γὰρ μεταπεσόντα
ρείας.) «Ο κατήφορος και ο ανή- ἐκεῖνά ἐστι κἀκεῖνα πάλιν μετα-
φορος είναι μία και η ίδια οδός». πεσόντα ταῦτα). Διατυπώσεις και
(ὁδὸς ἄνω κάτω μία καὶ ωὑτή.) «Η διαπιστώσεις που θα απασχολή-
χόρταση προϋποθέτει την πείνα, η σουν αργότερα τη φιλοσοφία και
ανάπαυση την κούραση, η υγεία την θα γονιμοποιήσουν την επιστήμη.
αρρώστια,». (νοῦσος ὑγιείην ἐποί-
