Page 27 - mag_121
P. 27
του Μαυροειδή Μαυροειδόπουλου
φθοράς, μάλιστα το πρώτο από αυτά αρχικού νόμου κατά της δωροδοκίας
δεν αποτέλεσε επινόηση της δημο- μεταξύ 420 και 404/3 π.Χ., για να συ-
κρατίας αλλά μάλλον της Σολώνειας μπεριλάβει τη δωροδοκία και τη δια-
περιόδου. Συγκεκριμένα, το 594/3 φθορά μέσω υποσχέσεων· το σκεπτι-
π.Χ. είχε εισαχθεί η γραφή δώρων, κό του νόμου αναφερόταν σε βλάβη
κατά της δωροδοκίας των δημόσιων της κοινότητας και η δίωξη ασκείτο
αξιωματούχων. Εκδικαζόταν από τον και πάλι ενώπιον των θεσμοθετών.
Άρειο Πάγο με ποινή την ατιμία (στέ- Ασκήθηκε μάλιστα και κατά απλών
ρηση πολιτικών δικαιωμάτων). Τα πολιτών. Ανάμεσα στα τελευταία
καταγεγραμμένα βεβαίως μέτρα της χρονολογικώς μέτρα του 5ου αι. π.Χ.
εποχής της δημοκρατίας είναι πολλά συγκαταλέγεται η υποχρέωση όλων
και μια σειρά από αυτά αφορούσε σε των δημόσιων λειτουργών για εύθυ-
ρήτρες κατά της δωροδοκίας οι οποί- να, δηλαδή για απολογία επάνω στα
ες ενσωματώθηκαν μεταξύ 508/7 και πεπραγμένα της θητείας τους. Εφό-
470 π.Χ. στους όρκους των αρχόντων, σον αποδεικνύονταν ένοχοι χρηματι-
των ενόρκων και άλλων προσώπων σμού κατέβαλαν δεκαπλάσιο της επι-
με δημόσιο αξίωμα. Ως τιμωρία ορι- βεβαιωμένης δωροδοκίας πρόστιμο.
ζόταν η καταστροφή της κατοικίας Τα μέτρα κατά της διαφθοράς συνε- 27
του παραβάτη, οι δε άρχοντες όφει- χίστηκαν τον 4ο αι. π.Χ. και αφορού-
λαν να αφιερώσουν χρυσό άγαλμα. σαν σε ποικίλες καταστάσεις όπως η
Στο διάστημα των δεκαετιών 440- δωροδοκία για την απόκτηση ιθαγέ-
410 π.Χ. οι δημόσιοι λειτουργοί που νειας κ.ά.
δωροδοκούνταν υποχρεώνονταν να Επανερχόμενοι στο αρχικό
καταβάλουν πρόστιμο 10.000 δραχ- ερώτημα ή μάλλον στη φύση του
μών (δηλαδή αντίστοιχο αριθμό ημε- ζητήματος, ίσως μπορούμε τώρα να
ρομισθίων), ενώ έως το 411 π.Χ. εί- απαντήσουμε εάν η πραγματική ει-
χαν προστεθεί δύο ρήτρες στον νόμο κόνα στην αρχαία Αθήνα ήταν αυτή
της εισαγγελίας: πιθανότατα στρατη- μιας πόλης στην οποία επικρατούσε
γοί και ρήτορες (δημόσιοι ομιλητές) η διαφθορά ή μιας πόλης στην οποία
που χρηματίζονταν τιμωρούνταν με η διαρκής θεσμική μέριμνα για την
θάνατο. Επίσης με θάνατο τιμωρού- καταπολέμηση του φαινομένου και
νταν τα μέλη των μεγάλων γνωμο- των κρουσμάτων του θα είχε ενδε-
δοτικών και εκτελεστικών οργάνων, χομένως ευεργετικά αποτελέσματα.
δηλαδή της Συνέλευσης, της Βουλής Ίσως δεν μπορεί να εξαχθεί κάποιο
και των Δικαστηρίων, κατόπιν υπο- συμπέρασμα διότι παρανομία και
βολής γραφής δεκασμού και αξιολό- καταπολέμηση φαίνονται μάλλον
γησής της ενώπιον των έξι θεσμοθε- αλληλένδετες και αν εκδηλώνεται η
τών. Υπήρξε δε μια τροποποίηση του μία εκδηλώνεται σαφώς και η άλλη.