Page 23 - mag_121
P. 23
του Μαυροειδή Μαυροειδόπουλου
Η φύση του ζητήματος μια εικόνα για το βαθμό στον οποίο
Η Taylor (2001) κάνει μια παρα- η δωροδοκία ήταν ανεκτή στον πο-
δοχή σχετικά με το ζήτημα και θέτει λιτικό χώρο αλλά και στο περιρρέον
ένα ερώτημα. Συγκεκριμένα δέχεται πολιτιστικό πλαίσιο.
τη διαφθορά και τις δολοπλοκίες, Κατά τον έλεγχο της ορθότητας αυ-
ακόμα και την προδοσία, ως κοινά τής της εικόνας εκφράζεται στον
στοιχεία στις σκοτεινές πτυχές της αντίποδα η θέση του Vezlomtsev
αθηναϊκής πολιτικής, ενδεχομένως (2020), που επιχειρεί να συσχετίσει
και ως μέρος της ουσιαστικής λει- τα ληφθέντα μέτρα κατά της δια-
φθοράς με την προστασία των δημο-
τουργίας της δημοκρατίας, σύμφωνα κρατικών αξιών στην αρχαία Αθήνα.
με μια σειρά αρχαίων πηγών. Προκα- Περιγράφει μάλιστα τις ιδιαιτερότη-
λείται, όπως παρατηρεί, η εντύπωση τες της στάσης της αθηναϊκής κοινω-
ότι οι Αθηναίοι ηγέτες ήταν γνωστοί νίας απέναντι στη διαφθορά σε σύ-
για την κερδοσκοπική τους διάθεση γκριση με τη σύγχρονη κατανόηση
και πρακτική, μάλιστα ότι ο δήμος της κοινωνικής ουσίας του εν λόγω
υποστήριζε σταθερά τη συμπεριφο- φαινομένου. Και εξηγεί ότι ενώ ο 23
ρά τους εκλέγοντάς τους σε θέσεις σύγχρονος επιστημονικός λόγος έχει
ευθύνης και ακολουθώντας τις συμ- διαμορφώσει την ιδέα ότι η διαφθο-
βουλές τους. Φαίνεται ότι το χρήμα ρά υπήρξε αναπόσπαστο μέρος της
αποτελούσε κινητήρια δύναμη στην αθηναϊκής κοινωνίας, στην πραγμα-
πόλη με αποτέλεσμα την περιέλευση τικότητα θεωρείτο κοινωνικό φαινό-
πολλών επιπέδων της εξουσίας σε μενο που υπονόμευε τη δημοκρατία
κατάσταση έντονης διαφθοράς, την και ήταν εξαιρετικά ασυνήθιστο για
ώρα που οι ευκαιρίες για πλουτισμό τους πολίτες. Ο ίδιος ερευνητής θε-
ήταν φαινομενικά ατελείωτες και οι ωρεί μάλιστα επιστημονική καινοτο-
δωροδοκίες μπορούσαν να επηρε- μία της μελέτης του την εξέταση των
άσουν τις αποφάσεις της Εκκλησίας μεθόδων κατά της διαφθοράς υπό το
του Δήμου, της Βουλής και των δικα- πρίσμα της προστασίας των δημο-
στηρίων, και βέβαια τις εκλεκτικές κρατικών αξιών.
διαδικασίες. Μετά από όλα αυτά εύ- Προφανώς ενισχύει μια εικόνα σαν
λογο ερώτημα είναι το εξής: Αποτε- αυτή που προτιμά ο Vezlomtsev η
λεί αυτή η εικόνα μια ακριβή αντανά- άποψη του Conover (2014: 72-73) ότι
κλαση της αθηναϊκής πολιτικής, ήταν οι μεταρρυθμίσεις της Αθήνας κατά
δηλαδή η διαφθορά τόσο διαδεδο- της δωροδοκίας είναι σημαντικές
μένη; Μαρτυρίες, όχι όλες το ίδιο πι- ακόμη και σήμερα, διότι η πόλη απο-
στευτές, επιτρέπουν να σχηματιστεί τέλεσε επιτυχές παράδειγμα εκδη-