Page 25 - mag_121
P. 25
του Μαυροειδή Μαυροειδόπουλου
αρκετά συχνή η κατηγορία δωροδο- ζητήματα της εξωτερικής πολιτικής.
κίας απέναντι σε δημόσιους λειτουρ- Ακολουθούν μερικά πολύ χαρακτηρι-
γούς, με τα κίνητρά των κατηγόρων στικά παραδείγματα, ορισμένα από
να ποικίλουν ανά περίσταση. Φαίνε- τα οποία μαρτυρούν ότι δεν απο-
ται μάλιστα ότι όλες οι ομάδες σημα- κλειόταν η διαφθορά να οδηγεί σε
ντικών πολιτικών προσωπικοτήτων προστασία του δημόσιου ή μάλλον
κινδύνευαν, σύμφωνα με την Taylor του δημόσιου συμφέροντος, άλλοτε
(2001), να κατηγορηθούν κάποια όμως να το θίγει σημαντικά: οι Θη-
στιγμή: οι στρατηγοί, εάν αποτύγχα- βαίοι, γράφει ο Ηρόδοτος (9.2), είχαν
ναν σε μια στρατιωτική επιχείρηση, προτρέψει το 490 π.Χ. τους Πέρσες να
οι πρέσβεις, εάν δέχονταν μια ανε- στρατοπεδεύσουν στο έδαφός τους
πιθύμητη ειρηνευτική συμφωνία, οι και να αποφύγουν να πολεμήσουν
ρήτορες, εάν πρότειναν αμφιλεγόμε- με τους Έλληνες, καθώς μπορούσαν
να διατάγματα. Οι φυσικές αντιπαλό- να επικρατήσουν στην Ελλάδα εάν
τητες της αθηναϊκής πολιτικής ζωής, δωροδοκούσαν τους ισχυρούς κάθε
σε συνδυασμό με τις τεράστιες ευ- πόλης. Το 489 π.Χ.. σύμφωνα και
καιρίες για πλουτισμό και η συνήθεια πάλι με τον Ηρόδοτο (6.131-6) αλλά
του δήμου να απαιτεί τη λογοδοσία και άλλες πηγές, ο νικητής του Μαρα- 25 25
εκ μέρους των πολιτικών προσώπων θώνα Μιλτιάδης κατηγορήθηκε για
διαμόρφωσαν μια ατμόσφαιρα συ- χρηματισμό από τους Πέρσες ώστε
χνών καταγγελιών. Η ίδια ερευνήτρια να λύσει την πολιορκία της Πάρου.
επισημαίνει ότι τα δικαστήρια χρη- Του επιβλήθηκε πρόστιμο 50 ταλά-
σίμευαν ως αρένα πολιτικών μαχών ντων. Περιπτώσεις ελέγχου πολιτών
και μερικές φορές τα διακυβεύματα και στρατηγών από τον Άρειο Πάγο
ήταν τόσο υψηλά που η διαφθορά κατόπιν καταγγελίας για προδοσία,
κάποιου ενόρκου απέβαινε ελκυ- κατάλυση του δημοκρατικού πολι-
στική, αν και ακριβή, προοπτική. Σε τεύματος ή άλλο σοβαρό αδίκημα,
κάθε περίπτωση, είναι σαφές ότι οι δηλαδή άσκηση εισαγγελίας, έχουν
κατηγορίες δεν αντιστοιχούσαν όλες συνδεθεί τόσο με τον Κίμωνα το 463
σε πραγματικά περιστατικά και ότι οι π.Χ., που υποτίθεται ότι δωροδοκή-
ψευδείς θα ήταν πολλές περισσότε- θηκε για να μην εισβάλει στη Μακε-
ρες από όσο οι αληθινές καταχρήσεις δονία (πιθανώς ψευδής κατηγορία),
εξουσίας. όπως και με τον Καλλία το 449 π.Χ.,
Ο κατάλογος της Taylor (2001) που λεγόταν ότι δωροδοκήθηκε από
δείχνει πάντως ότι αυτές οι κατηγορί- τους Πέρσες για να συνάψει την ειρή-
ες μπορούσαν να ξεπερνούν το εσω- νη που είναι γνωστή με το όνομά του
τερικό πλαίσιο της δημοκρατίας και (ίσως κατασκευή του 4ου αι. π.Χ.). Ο
να επεκτείνονται σε σημαντικότατα Αριστοφάνης στους Σφήκες (240-2,