Page 22 - mag_118
P. 22
ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ
ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΥΤΕΛΕΙΑ:
η αρχαία τέχνη
ως αντικατοπτρισμός της πολιτικής σκέψης
δυσαρέσκεια των πολιτών απέναντι λεται στη βούληση του Περικλή, που
στους αριστοκράτες οι οποίοι συ- σχεδίασε ένα ιδιαίτερα φιλόδοξο οι-
γκέντρωναν στα χέρια τους όλες τις κοδομικό πρόγραμμα για να εξωρα-
εξουσίες και ανέτρεψε το ολιγαρχικό ΐσει την πόλη και να δώσει δουλειά
πολίτευμα, παρά το ότι προερχόταν σε εκατοντάδες εργατικά χέρια. Οι
από την τάξη τους. Τότε, ή λίγο αργό- συνθήκες φαίνονταν, εξάλλου, ευ-
τερα, εγκαθιδρύθηκε στην εξουσία, νοϊκές μετά την οριστική απαλλαγή
μάλιστα με τη βοήθεια του Αθηναί- των Ελλήνων από τον περσικό κίνδυ-
ου Πεισίστρατου, τον οποίο ο Λύ- νο και την ειρήνη του Καλλία, το 449
γδαμις είχε προηγουμένως βοηθή- π.Χ. Τα επιτύμβια μνημεία δεν είχαν
σει να επιβληθεί ως τύραννος στην ακόμα αρχίσει να επιδεικνύουν την
Αθήνα. Ένα από τα μέτρα που έλαβε οικονομική δυνατότητα των παραγ-
ο τύραννος της Νάξου ήταν να εξορί- γελιοδοτών τους, ωστόσο οι απώλει-
σει τους πολιτικούς του αντιπάλους, ες που γνώρισε η Αθήνα στα πρώτα
κατάσχοντας μάλιστα την περιουσία ήδη χρόνια του Πελοποννησιακού
τους (ίσως για να κατασκευάσει το πολέμου, φαίνεται προκάλεσαν μια
περίφημο υδραγωγείο του χωρίς να νέα ανάγκη έκφρασης συναισθημά-
22 προβεί σε απαλλοτριώσεις) αλλά και των όπως η θλίψη μέσα από τις ανά-
τα μαρμάρινα ημίεργα αναθήματα, γλυφες παραστάσεις των νεκρικών
δηλαδή τα ευρισκόμενα σε στάδιο στηλών. Επιπλέον, τα έμπειρα καλ-
τελικής επεξεργασίας, επιφέροντάς λιτεχνικά χέρια που έμειναν χωρίς
τους έτσι ισχυρό οικονομικό πλήγμα. εργασία μετά τη διακοπή του προ-
γράμματος του Περικλή λόγω του
Η απαγόρευση πολέμου, έπρεπε να απασχοληθούν
του Δημητρίου στο εξής σε έναν τομέα που γνώριζαν
του Πολιορκητή καλά. Η τέχνη της γλυπτικής, γνώρισε
Από τις προαναφερθείσες απαγο- έτσι νέα άνθηση μέσω των επιτυμβί-
ρεύσεις / αναστολές της πολυτελούς ων αναγλύφων από τη δεκαετία 430-
τέχνης αυτή που δρομολόγησε ο τύ- 420 π.Χ. και εξής.
ραννος Λύγδαμις ανακλήθηκε από Όπως όμως παρατηρεί ο Garland
τον ίδιο όταν επέτρεψε στους αριστο- (1989) στη διάρκεια του 4ου αι. π.Χ.
κράτες να ανακτήσουν την περιου- προκλήθηκε νέα ανησυχία γύρω από
σία τους, αγοράζοντάς την, πιθανώς την πολυτέλεια των ταφικών τελετών
διότι χρειάστηκε χρήματα ώστε να και μνημείων, μάλιστα καταγράφει
υλοποιήσει το δαπανηρό πρόγραμμά την πληροφορία αυτή ο Κικέρων. Ο
του. Στην Αθήνα η απόφαση να ιδρυ- Δημήτριος Φαληρεύς εισήγαγε τότε
θούν μεγαλοπρεπείς ναοί, ανάμεσά (317/6 π.χ.), ως κυβερνήτης των Αθη-
τους ο Παρθενών, φαίνεται ότι οφεί- νών για λογαριασμό του βασιλιά της
