Page 14 - mag_110
P. 14
ΑΣ ΦΙΛΟΣΟΦΉΣΟΥΜΕ…
ΟΙ ΕΚΠΡΟΣΏΠΟΙ
ΤΟΥ ΣΚΕΠΤΙΚΙΣΜΟΥ
Ο Αρκεσίλαος, 316 - 241 π.Χ.
Η μεταστροφή της Πλατωνικής ζήτημα και να μη διαμορφώνου-
Ακαδημίας στον σκεπτικισμό πραγ- με πεποιθήσεις, γιατί δεν υπάρχει
ματοποιήθηκε από τον έκτο διάδο- κανένα κριτήριο αλήθειας που να
14 χό του Πλάτωνα στη διεύθυνσή της, μπορεί να μας βοηθήσει να επι-
τον Αρκεσίλαο, ο οποίος τέθηκε λέξουμε ανάμεσά τους. Πρόκει-
επικεφαλής της το 266 π.Χ. Ο Αρ- ται για την περίφημη «ισοσθένεια
κεσίλαος δεν άφησε γραπτά έργα των λόγων» που σχετικοποιεί
και οι απόψεις του παρουσιάζονται εντελώς τη δυνατότητα απόκτη-
αντιφατικά από μεταγενέστερους σης της γνώσης και προσέγγισης
σχολιαστές, μεταξύ των οποίων της αλήθειας. Σύμφωνα με τον
ο Κικέρωνας και ο Πλούταρχος, Κικέρωνα, ο Αρκεσίλαος ισχυρι-
οπότε είναι δύσκολο να του απο- ζόταν ότι δεν γνώριζε τίποτα, ούτε
δώσει κάνεις με ακρίβεια ένα σύ- την ίδια του την άγνοια, την οποία
νολο θεωριών. Πάντως υποστήρι- τουλάχιστον ο Σωκράτης δήλωνε
ξε, με βάση τη σωκρατική έννοια ότι την γνώριζε μετά βεβαιότητας.
της φιλοσοφίας ως έρευνας που Ίσως πάλι να πίστευε ότι υπάρχει
προοδεύει διαλεκτικά και αποδε- αλήθεια αλλά δεν διαθέτουμε την
χόμενος την μη οριστική έκβαση ικανότητα να την ανακαλύψουμε.
μιας τέτοιας έρευνας, ότι πρέπει Κάτι τέτοιο φαίνεται να επιβεβαιώ-
να μην αποδεχόμαστε καμία από νεται από τη στάση του διαδόχου
δύο αντικρουόμενες επιχειρημα- του Αρκεσιλάου στη διεύθυνση της
τολογίες αναφορικά με το ίδιο ακαδημίας του Καρνεάδη.