Page 19 - mag_110
P. 19
του Γεράσιμου Γεωργάτου
Ο Αινησίδημος, 80 – 10 π.Χ. περίπου
Ο σκεπτικισμός του Πύρρρωνα φαίνονται διαφορετικά στον ίδιο
εκφράστηκε με ακόμα πιο ακραίο άνθρωπο σε διαφορετικό χρόνο
τρόπο από τον Αινησίδημο, έναν και υπό διαφορετικές περιστάσεις
φιλόσοφο από την Κρήτη που έζη- και διαφορετικά σε διαφορετικούς
σε τον 1ο αιώνα π.Χ., ο οποίος ανθρώπους, oπότε κανένα φαινό-
υποστήριζε πως ούτε η αισθητηρια- μενο δεν μπορεί να εκληφθεί ως
κή εμπειρία, ούτε η σκέψη μπορούν οριστικά αντιπροσωπευτικό ανα-
να αποτελέσουν τη βάση της γνώ- φορικά με το πώς είναι πραγματικά
σης, γιατί πάντα μπορεί κανείς να οποιοδήποτε πράγμα. Οι άνθρωποι
επιχειρηματολογήσει εξίσου έγκυ- διαφέρουν μεταξύ τους και συνε-
ρα και υπέρ και κατά ενός πράγμα- πώς βιώνουν και κρίνουν διαφορε-
τος. Κατηγορούσε τους οπαδούς τικά. Οι διαφορετικές αισθητηρια-
της Ακαδημίας για δογματισμό, με κές τροπικότητες, όπως όραση, 19
το επιχείρημα ότι ισχυρίζονται με ακοή, αφή, γεύση και όσφρηση και
βεβαιότητα για κάποια πράγματα
και απορρίπτουν άλλα, ενώ οι οπα- η πολυπλοκότητα των πραγμάτων
δοί του Πύρρρωνα είναι απολύτως που νομίζουμε ότι αντιλαμβανόμα-
απορριπτικοί και απαλλαγμένοι στε καθιστούν αδύνατο τον ισχυ-
από δόγματα και έτσι διάγουν βίο ρισμό ότι γνωρίζουμε με βεβαιότη-
γαλήνιο, ενώ οι άλλοι φιλόσοφοι τα οτιδήποτε. Η διάθεση, η ηλικία
φθείρουν άσκοπα τον εαυτό τους και η υγεία μας μεταβάλλονται με
και αναλώνονται σε ακατάπαυστες αποτέλεσμα να μεταβάλλονται και
ταλαιπωρίες. οι αισθητηριακές αντιλήψεις και οι
Η αναστολή της κρίσης ονομάζε- κρίσεις μας, οπότε δεν μπορούμε
ται «εποχή», από το ρήμα επέχω, να γνωρίζουμε ποιες περιέχουν την
δηλαδή απέχω. Ο Αινησίδημος αλήθεια. Αυτή η επιχειρηματολο-
διατύπωσε δέκα επιχειρήματα για γία βασίζεται στην ποικιλία και στη
να δικαιολογήσει τον ισχυρισμό σχετικότητα που διέπουν την αι-
ότι πρέπει να αναστείλουμε κάθε σθητηριακή μας εμπειρία και στην
κρίση μας. Η κεντρική ιδέα και η αντίθεση ανάμεσα στα φαινόμενα
ουσία τους είναι ότι τα πράγματα και στη σκέψη μας γύρω από αυτά.
