Page 34 - mag_01
P. 34
Ψυχολογία
Οι νυχτερινοί τρόμοι παρατηρούνται στο 3% νο, είναι καλά προσανατολισμένο και διηγεί-
των παιδιών και δεν συνδέονται με την ύπαρ- ται ένα άσχημο όνειρο Το επόμενο πρωί μπο-
ξη ψυχοπαθολογίας. Συμβαίνουν 1-2 ώρες ρεί επίσης να διηγηθεί το όνειρο που είδε. Το
μετά την έναρξη του ύπνου. Το παιδί αναση- στρες και οι τραυματικές εμπειρίες αυξάνουν
κώνεται κοιτάζει έντρομο χωρίς πραγματικά τη συχνότητα και την ένταση των εφιαλτών. Ο
να βλέπει, είναι ιδρωμένο και παρουσιάζει υψηλός πυρετός όπως και κάποια φάρμακα
ταχυκαρδία. Έχει δυσκολία να ξυπνήσει, μπορεί επίσης να προκαλέσουν εφιάλτες. Θα
κλαίει απαρηγόρητα, είναι διεγερτικό και αν πρέπει να καθησυχάζουμε το παιδί την ώρα
οι γονείς καταφέρουν να το ξυπνήσουν βρί- που ξυπνάει. Αν οι εφιάλτες είναι συχνοί, το
σκεται σε σύγχυση. Το επεισόδιο διαρκεί 10- παιδί μπορεί να φοβάται να πάει για ύπνο.
20 λεπτά και μετά το παιδί αποκοιμιέται ξανά, Σ’ αυτή την περίπτωση μπορούμε να χρησι-
ενώ το επόμενο πρωί έχει πλήρη αμνησία του μοποιήσουμε τη συναισθηματική απεικόνιση
επεισοδίου. Συστήνεται η αποφυγή έκθεσης στη φαντασία: το παιδί εκπαιδεύεται να φα-
σε ερεθίσματα που προκαλούν φόβο και η ντάζεται τον αγαπημένο του υπερήρωα να
αποφυγή υπερβολικής κούρασης του παι- το βοηθά να είναι γενναίο απέναντι στους
διού. Οι νυχτερινοί τρόμοι περιορίζονται στα- φόβους του. Επίσης βοηθά το να βάζουμε το
διακά στην εφηβεία. παιδί για ύπνο κουρασμένο.
Η υπνοβασία είναι αρκετά συχνή. Συμβαίνει Στη σχολική ηλικία το συχνότερο πρόβλη-
κι αυτή 1-2 ώρες μετά την έναρξη του ύπνου μα είναι η αντίσταση των παιδιών να πάνε
και διαρκεί από 5 δευτερόλεπτα έως 30 λε- για ύπνο, που σχετίζεται με θέματα ορίων και
πτά. Συχνά στο οικογενειακό ιστορικό υπάρ- απουσία συγκεκριμένων κανόνων σχετικών
χουν κι άλλα άτομα με τη διαταραχή. Το παιδί με τον ύπνο. Συστήνεται ο περιορισμός του
μπορεί να καθίσει στο κρεβάτι ή να σηκωθεί ύπνου κατά τη διάρκεια της ημέρας σε παι-
και να περπατά χωρίς σκοπό και με κακό συ- διά αυτής της ηλικίας. Άγχος και συναισθη-
ντονισμό των κινήσεων. Δυσκολεύεται να ξυ- ματική πίεση μπορεί να προκαλέσουν δυσκο-
πνήσει (και δεν πρέπει να το ξυπνάμε γιατί λίες στην έλευση του ύπνου ή αφύπνιση τη
επιτείνουμε την σύγχυση του) και το επόμενο νύχτα. Επίσης στην ηλικία αυτή παραμένουν
πρωί έχει αμνησία του επεισοδίου. Θα πρέ- οι παραϋπνίες που ξεκινούν από τη νηπιακή
πει να λαμβάνονται μέτρα για την ασφάλεια ηλικία. Τέλος στην ηλικία αυτή αναγνωρίζεται
του παιδιού, όπως κλείδωμα πόρτας και πα- συνήθως και η υπνική άπνοια η οποία μπορεί
ραθύρων και να αποφεύγεται η υπερβολική να έχει ξεκινήσει από πολύ νωρίτερα. Χαρα-
κούραση και το στρες. Απογευματινοί μικρο- κτηρίζεται από διακοπές την αναπνοής κατά
ΰπνοι μπορεί να βοηθήσουν. Η υπνοβασία πε- τη διάρκεια του ύπνου που διαρκούν κατά
ριορίζεται επίσης αυτόματα. μέσο όρο 30 - 40 δευτερόλεπτα και μπο-
ρούν να συμβαίνουν από 5 έως 25 την ώρα.
Οι εφιάλτες είναι ιδιαίτερα συχνοί σε αυτή Η άπνοια μπορεί να είναι κεντρική, να οφεί-
την ηλικία. Σχετίζονται συνήθως με φόβους λεται δηλαδή σε ανωριμότητα των αναπνευ-
φανταστικών πλασμάτων και λανθασμένες στικών κέντρων του εγκεφάλου (στα πρόωρα
αντιλήψεις σκιών κι αντικειμένων. Συμβαίνουν και τα νεογνά) ή περιφερική λόγω διογκωμέ-
συνήθως το τελευταίο τρίτο του ύπνου. νων αμυγδαλών, αδενοειδών εκβλαστήσεων
Το παιδί ξυπνάει τρομαγμέ- (κρεατάκια) ή ανατομικών διαμαρτυών της
γνάθου, του προσώπου ή του ρινοφάρυγγα.
Κάθε άπνοια συνοδεύεται από μιας σύντο-
μης διάρκειας αφύπνιση με αποτέλεσμα ο
ύπνος να γίνεται ανήσυχος και ανεπαρκής.
Συχνά παρατηρούνται επίσης περίεργες
στάσεις ύπνου, ροχαλητό και αναπνοή από
το στόμα την ημέρα. Η διάγνωση τίθεται
σε εργαστήριο ύπνου και η θεραπεία είναι
χειρουργική σε περίπτωση περιφερικής
άπνοιας. Οι διαταραχές του ύπνου στην
ηλικία αυτή σχετίζονται με επιπτώσεις
στη σχολική απόδοση, τη συμπεριφορά,
τη διάθεση, αλλά και την ανάπτυξη.