Page 61 - mag_013
P. 61
ΥΓΕΊΑ ΨΥΧΟΛΟΓΊΑ
Μαύρη παιδαγωγική! http://psyhismos.blogspot.gr/
από την Ψυχολόγο Δήμητρα Σταύρου
Ο αρχικός όρος προέρ- τον παράδεισο» είχε ως Ταπείνωση, ακύρωση
χεται από τη Γερμανία, στόχο την εξάλειψη αυτού του παιδιού από το γο-
(Schwarze Pädagogik) του δαιμονικού στοιχείου νιό, μπορεί να γίνει και
από το ομώνυμο βιβλίο της παιδικής ηλικίας. Δυ- με άλλους τρόπους,
της Katharina Rutschky, στυχώς, μόνο πρόσφατα όπως είναι η προσβολή
το 1977. Στη Γερμανία από δουλειές ψυχολό- μπροστά σε τρίτους.
η μαύρη παιδαγωγική γων, έγιναν αντιληπτές Μία άλλη εφαρμογή μαύ-
ασκείται κυρίως σε μεγά- οι συνέπειες της σωμα- ρης παιδαγωγικής είναι
λη έκταση από τα τέλη του τικής κακοποίησης των η χρήση μέσων. Τέτοιο
18ου αι. και κατά τον 19ο παιδιών στον ψυχισμό είναι το παράδειγμα του
αιώνα. Μια τέτοια συμπε- τους. Η βασικότερη όλων «μπαμπούλα», του «με-
ριφορά απέναντι στα παι- είναι η ταπείνωση και το σημερά» και άλλων πα-
διά σχετιζόταν κυρίως με πλήγμα στο ναρκισσισμό ρόμοιων φαντασιακών φι-
την αντίληψη ότι τα παιδιά του παιδιού που παραμέ- γούρων ή σεναρίων, που
έχουν φύση με διαβολικά νει ανεξίτηλο τραύμα στη επιστρατεύονται με στόχο
στοιχεία που πρέπει να ζωή του. τη συμμόρφωση μέσω 61 61
χειραγωγηθεί και να εξα- Μια άλλη εφαρμογή της του φόβου.
λειφθούν. είναι η ταπείνωση του Χαρακτηριστικό δείγμα
Η μαύρη παιδαγωγική παιδιού με τρομοκρατία. τέτοιας διαμεσολάβη-
βασίζεται στη βία και Ο γονιός εμφανίζεται στα σης είναι τα παραμύθια
είναι μία μέθοδος δι- μάτια του παιδιού του ως που επινόησε ο γιατρός
απαιδαγώγησης, μία ένα τέρας που απειλεί τη Heinrich Hoffmann στα
στρατηγική, που περι- σωματική και ψυχική ακε- μέσα του 19ου αιώνα για
λαμβάνει πολλές και δι- ραιότητά του. Οι πολύ να συμμορφώσει αρχικά
αφορετικές εφαρμογές. δυνατές φωνές πλήττουν τον γιο του.
Μία βασική εφαρμογή εξίσου τον ψυχισμό του Τα εικονογραφημένα πα-
της είναι η σωματική κα- παιδιού. Ο καθένας μας ραμύθια του κυκλοφόρη-
κοποίηση του παιδιού. Η μπορεί να αντέξει ένα σαν στη Γερμανία υπό τον
σωματική κακοποίηση, το ερέθισμα ως έναν βαθμό τίτλο: «Ο Struwwelpeter
ξύλο, είναι μία πρακτική έντασης. Από το σημείο (=ο Πέτρος ο μαλλιάς) και
που μέχρι και πρόσφα- αυτό και μετά, επιστρα- άλλες αστείες ιστορίες».
τα θεωρείτο αποδεκτή. τεύονται πιο πρωτόγο- Από τον κεντρικό ήρωα
Γι αυτό και στις σχολικές νοι μηχανισμοί άμυνας (ή καλύτερα αντι-ήρωα)
τάξεις, ως τη δεκαετία με στόχο την επιβίωση, δόθηκε η έμπνευση για
του ‘80, ήταν απαραίτητη όπως η αποσύνδεση, η την επινόηση του κινη-
η ύπαρξη του χάρακα- σχάση και η διάσπαση ματογραφικού «Ψαλιδο-
βέργας για τη σωματική που αδειάζουν την πράξη χέρη» που ενσάρκωσε ο
τιμωρία των άτακτων ή από το νόημά της. Τότε εί- Johnny Depp. Τα παρα-
αδιάβαστων μαθητών. ναι πιθανή και η είσοδος μύθια αυτά χαρακτηρίζο-
«Το ξύλο που βγήκε από στην ψύχωση.
