Page 51 - mag_014

από την Αγγελική Θερμού
Γ. ΣΕΦΕΡΗΣ

Με τον τρόπο του Γ. Σεφέρη το «Επί Ασπαλάθων...»,
πάντοτε επίκαιρο, κατατάσσει τους τυράννους στο

χειρότερο είδος πολιτικών που υπέστη και υφίσταται
ο πολιτισμός μας και υπογραμμίζει την αναπόφευκτη

τιμωρία τους. Ο τρόπος του (η «ποιητική» του),
πάντοτε υπαινικτικός και υποβλητικός, παραπέμπει σε

περισσότερα από όσα δηλώνονται, με κυρίαρχο τόνο
την αμφισημία του λόγου. Το δημόσιο και το ιδιωτικό

στοιχείο στην ποίηση του Σεφέρη ανταποκρίνεται με
οξυδέρκεια στην εποχή του. Ένα άλλου είδους πολιτικό
αισθητήριο. Κυρίως όμως ο Σεφέρης πιστεύει ότι στη

μεγάλη ποίηση δεν υπάρχει θάνατος χωρίς ανάσταση.

«Επί Ασπαλάθων ...»: 51
Ένα αρχαιότροπο παράθεμα, που ηχεί
ως αιώνιο ανάθεμα για τους τυράννους, η ανάμνηση
της πλατωνικής περικοπής και η περικοπή. Πρόκειται για
το χωρίο 614C-616C της Πολιτείας.Ο ποιητικός μύθος
μεταπλάθεται σε ποιητική αλληγορία και παραπέμπει στο
τώρα... Οι ασπάλαθοι εδώ γίνονται το όργανο απονομής
της δικαιοσύνης, ενώ ο Τάρταρος δηλώνει το καθαρτήριο,
τη σκοτεινή άβυσσο που περιμένει τους τυράννους. Η
συναισθηματική έξαρση καταλαγιάζει, η αυλαία της αρχαίας
τραγωδίας πέφτει, η κάθαρση έχει συντελεσθεί.Ο επίλογος

διαβεβαιώνει ότι ανάλογο τραγικό τέλος μ’ αυτό του
Παμφύλιου Αρδιαίου περιμένει κάθε πανάθλιο τύραννο. Ο
αιώνιος νόμος της τραγωδίας λειτουργεί αδυσώπητα: ύβρις
- άτη - νέμεσις -τίσις. Η Ιστορία δίνει στον ποιητή εκείνο το
σκοτάδι που είναι απαραίτητο προκειμένου να μπορέσει ο
άνθρωπος να γευτεί τη λύτρωση της ποίησης. Η Ιστορία ως
φθορά, πόνος, πόλεμος, αδικία απαιτεί την κάθαρση. Και την
κάθαρση την προσφέρει η ποίηση, αποκαλύπτοντας με την

ακατάλυτη δύναμη της ομορφιάς εκείνη την αστραπιαία λάμψη
της αλήθειας και της δικαιοσύνης, που οδηγεί τον άνθρωπο
να αποδεχτεί την ύπαρξή του εντός της Ιστορίας και να πει
αυτό που λέει ο ίδιος ο ποιητής στο τελευταίο από τα Κρυφά
του Ποιήματα κάνοντας τον απολογισμό της ζωής του: «ό,τι

πέρασε πέρασε σωστά».