Page 69 - mag_36
P. 69
Όταν παίρνω λίγα λεφτά, αγοράζω ελληνικά βιβλία.
Και αν περισσέψει τίποτα, αγοράζω τρόφιμα και ρούχα
Έρασμος, Ολλανδός Ουμανιστής
ΑιΒΑΛΙ
sOLOuP
Εκδόσεις ΚΕΔΡΟΣ
Ένα μονοήμερο ταξίδι από τη Μυτιλήνη στο Αϊβαλί. Κι εκεί, ανά-
μεσα στις δυο ακτές, μεσοπέλαγα, ένα ταξίδι στο χρόνο. Στη μα-
τωμένη Ιστορία. Σε όσα χωρίζουν τους ανθρώπους του μικρού
μπουγαζιού. Σε όσα ενώνουν τους λαούς όλης της γης.
Μικρασιατική Καταστροφή. Ξεριζωμός. Χαμένες πατρίδες. Συν-
θήκη της Λοζάνης. Η πρώτη μεγάλη ανταλλαγή πληθυσμών στη
σύγχρονη Ιστορία. Εκατομμύρια τραγωδίες, αμέτρητες ιστορίες
κυνηγημένων ψυχών. Τις περισσότερες δεν τις μάθαμε ποτέ.
Άλλες πάλι, αυτές που οι πρόσφυγες αφηγήθηκαν στα παιδιά και
στα εγγόνια τους, σιγά σιγά μπερδεύονται, βυθίζονται στη λήθη,
χάνονται. Ελάχιστες από αυτές καταγράφηκαν στο χαρτί. Ελάχι-
στες σώθηκαν, για να ορθώσουν τη μνήμη απέναντι στα ανθρώπινα λάθη που, όταν ξε-
χνιούνται, επαναλαμβάνονται. Εκεί, στα υδάτινα σύνορα, στο στενό πέρασμα ανάμεσα στη
Λέσβο και στα μικρασιατικά παράλια, ξετυλίγονται τέσσερις από αυτές τις ιστορίες. Τέσσερις
Αϊβαλιώτες αφηγούνται. Τρεις Έλληνες κι ένας Τούρκος: Φώτης Κόντογλου, Ηλίας Βενέζης,
Αγάπη Βενέζη-Μολυβιάτη, Αχμέτ Γιορουλμάζ. Και όταν τα πόδια ξαναπατούν στη γη, το σή-
μερα προσπαθεί να λογαριαστεί με το χθες. Το ταξίδι δεν έχει τελειώσει.
(Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου) 69
ση για την κρίση της πολιτικής. Το αντίθετο, κατηγορεί τη δοκιμασμένη πολιτική ως μια διαδι-
κασία που ταύτισε την εκπροσώπηση με την εξουσιοδότηση, αγνοώντας πλήρως ότι οι σχέσεις
μεταξύ των υποκειμένων χρειάζονται βιώσιμους τρόπους και κανόνες αμοιβαίας έκφρασης
και ωφέλειας. Έτσι, η πολιτική δράση μετέτρεψε την εκπροσώπηση σε ζήτημα αριθμητικής,
παραμερίζοντας βίαια το ζήτημα της ανάγκης ενός εσωτερικού στην κοινωνία διαλόγου ανά-
μεσα στις διαφορετικές εμπειρίες και ανάμεσα στις διαφορετικές κουλτούρες".
Το έργο, ακολουθώντας το περιεχόμενο της ιταλικής έκδοσης, περιλαμβάνει και μια δεύτερη
συνομιλία του Πιέτρο Ινγράο με τους Μαρία Λουίζα Μπότσια και Αλμπέρτο Ολιβέτι η οποία
αναφέρεται στην αμφιβολία. Για τον Ινγκράο "... η αμφιβολία δεν είναι απλώς μια άσκηση
ελευθερίας. Είναι περισσότερο ο αναγκαίος διαμεσολαβητικός κρίκος ανάμεσα στη συλλογική
δράση και στην αίσθηση ατομικής ελευθερίας...".
Τέλος, η συζήτηση περιστρέφεται γύρω από την ποιητική του Ινγκράο, δημιουργού τριών ποι-
ητικών συλλογών, ενώ γίνεται και μια προσπάθεια προσέγγισης της προσωπικής διαδρομής
του μέσα από την εμπειρία των 96 χρόνων ζωής του μεγάλου ιταλού διανοητή:
"... Έμαθα σ’ αυτόν τον αιώνα το ανείπωτο του ανθρώπου, του καθενός από μας, και της σχέ-
σης με τον άλλο που δε μπορέσαμε ποτέ να αντιληφθούμε σε βάθος. Ο φόβος μου είναι μήπως
μου πάρουν όχι τόσο το ψωμί ούτε το Σύνταγμα, όσο να σβηστεί η ιδέα του ανθρώπου [... ] Σας
παρακαλώ, μην επιτρέψετε να διαγράψει ο άνθρωπος αυτό το ερώτημα".