Page 97 - mag_73
P. 97
της Ειρήνης Μανδηλαρά
Η ΕΙΡΗΝΗ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ * Η ουτοπιστική sci fi νουβέλα του Edward άλλων ξεχωρίζουν τα: Τα Ταξίδια του Γκι-
ΜΑΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΕΙ... Bellamy με τίτλο Looking Backward: ούλοβερ (1726) του Jonathan Swift, Ση-
2000–1887 εκδόθηκε το 1888 κι υπήρξε μειώσεις από το Υπόγειο (1864) του Fyodor
το τρίτο, μεγαλύτερο best seller της επο- Dostoevsky, Η Μηχανή του Χρόνου (1895)
BIRD BOX χής του πίσω από το Uncle Tom's Cabin του H. G. Wells, Η Δίκη (1925) του Franz
Kafka, Θαυμαστός Καινούργιος Κόσμος
and Ben-Hur. Η εκδοτική επιτυχία του βι-
ΤΟΥ JoSH MAleRMAN βλίου αυτού δημιούργησε πάνω από 160 (1932) του Aldus Huxley, 1984 (1949) του
George Orwell, Φαρενάιτ 451 (1953) του
"Bellamy Clubs" στις Ηνωμένες Πολιτείες
κι ενέπνευσε αρκετές ουτοπιστικές κοι-
Ray Bradburry, Το Κουρδιστό Πορτοκάλι
νότητες. Η ουτοπιστική λογοτεχνία έδω- (1962) του Anthony Burgess, Σταντ (1978)
σε πάνω από 400 έργα το 1900 μόνο ενώ του Stephen King, Η Ιστορία της Θεραπαι-
χιλιάδες ουτοπιστικά έργα έχουν εκδοθεί νίδας (1985) της Margaret Atwood, Τα Παι-
από τον 12ο αιώνα μέχρι σήμερα. διά των Ανθρώπων (1992) της P.D.James,
Ουτοπία, Δυστοπία, Ευτοπία. Fatherland (1992) του Robert Harris, Ο Άτ-
Ουτοπία σημαίνει κάτι ανέφικτο, κάτι εκτός λας του Ουρανού (2004) του David Mitchell, 97
πραγματικότητας. Μπορεί να είναι ένας O Κύκλος (2013) του Dave Eggers. Κι ας
φανταστικός κόσμος, μία κοινωνία, μία κλείσω με το βιβλίο Bird Box(2014 αγγ,
θεωρία, μία ιδέα, ένα σύστημα που είναι 2019 ελλ) του Josh Malerman, με το οποίο
αδύνατον να εφαρμοστεί. Έχει τις ρίζες της θα σας απασχολήσω λίγο παρακάτω.
στην Ελληνική φράση «ου τόπος» δηλαδή Γιατί μας αρέσουν οι δυστοπικές νουβέ-
τόπος ανύπαρκτος. λες; Τι είναι αυτό που τις κάνει τόσο δημο-
503 χρόνια έχουν περάσει από τη πρώ- φιλείς;
τη έκδοση του περίφημου βιβλίου του Πόλεμος. Θάνατος. Απελπισία. Καταπίεση.
Thomas More με τον τίτλο Utopia που συ- Περιβαλλοντική καταστροφή.
νοδευόταν από το χάρτη του ομώνυμου Κακά πράγματα για τα οποία απλώς δια-
φανταστικού νησιού. Η πολιτικοκοινωνική βάζουμε σχετικά και δεν τα ζούμε πραγ-
αυτή σάτυρα του More επανέφερε τη λέξη/ ματικά. Δεν αφορούν το παρόν μας αλλά το
έννοια της ουτοπίας όχι μόνο στο λογοτε- εγγύς ή το πιο μακρινό μέλλον μας. Μέσα
χνικό αλλά και στο πραγματικό στερέωμα. από αυτά τα μυθιστορήματα σκεφτόμαστε
Μια δυστοπία είναι μια δυσάρεστη (τυπικά τα του σύγχρονου, προβληματικού κόσμου
κατασταλτική) κοινωνία, συχνά προπαγαν- μας από μακριά και χωρίς να βρισκόμαστε
δισμένη ως ουτοπική. «μέσα στην αρένα». Η Παγκόσμια Ιστορία
Η λίστα των δυστοπικών λογοτεχνικών μας έχει διδάξει τα τρομερά και φοβερά
έργων είναι μακριά και σημαντική. Μεταξύ πράγματα που μπορούν να κάνουν οι ανά
