Page 46 - mag_73
P. 46
ΑΣ φΙΛΟΣΟφΗΣΟΥμε…
τΟ δίδΑγμΑ
κΑί η ΠρΟκΛηςη
τΟυ ΠΑρμενίδη
Ποιο είναι λοιπόν το δίδαγμα του λέγεται ότι ο Παρμενίδης επηρέα-
46 Παρμενίδη; Αν θέλουμε να αναζη- σε την εξέλιξη των μαθηματικών.
τήσουμε την αλήθεια - και αλήθεια Και ποια ήταν η πρόκληση του Παρ-
σημαίνει απόλυτη και ακλόνητη βε- μενίδη για τους επόμενους στοχα-
βαιότητα - τότε το μόνο εργαλείο στές; Αν δουλέψουμε μόνο με τη
που διαθέτουμε είναι η νόησή μας, νόησή μας, είμαστε αναγκασμένοι
η κρίση μας. Οι αισθήσεις μας, η με ένα τρόπο να αφήσουμε κατά
εμπειρία μας, δεν έχουν να μας δι- μέρος τη ζωή μας, που έχει να κά-
δάξουν τίποτα. Και όχι απλώς δεν νει κυρίως με την εμπειρία μας.
έχουν να μας διδάξουν τίποτα, Μας ενδιαφέρει μια τέτοια φιλο-
αλλά μας παραπλανούν, μας κα- σοφία, από την οποία το μόνο που
τευθύνουν στο λάθος. Ο Παρμενί- θα κερδίσουμε είναι η βεβαιότητα
δης αναδεικνύεται έτσι σε μακρινό και η αλήθεια ότι κάποια όντα ή κά-
πρόγονο του ρεύματος που στα ποιες έννοιες, είναι έτσι όπως εί-
νεότερα χρόνια ονομάστηκε «Ορ- ναι, υπάρχουν «ως έστι», όπως μας
θολογισμός» στη φιλοσοφία. Η λέει ο Παρμενίδης και δεν είναι
πίστη δηλαδή ότι πηγή της γνώσης αντιφατικές, ούτε υπόκεινται στη
μας είναι αποκλειστικά η νόηση. γέννηση και τη φθορά; Στην ιστο-
Μια θεωρία που είχε πάντα στενή ρία των ιδεών και στην εξέλιξη της
σχέση με τα μαθηματικά μοντέλα ανθρώπινης σκέψης αυτή η αντί-
της νοητικής καθαρότητας, με τον ληψη φάνηκε ότι είχε μεγάλη βα-
μαθηματικό φορμαλισμό. Γι` αυτό ρύτητα. Όλοι έλαβαν υπόψη τους