Page 72 - mag_77
P. 72
ΒΙΒλΙοπροΤΑσεΙσ
από τις εκδόσεις
PRINTA
ΣΤΟΥΣ ΑΝΤΙΠΟΔΕΣ
ΤΟΥ ΟΡΘΟΛΟΓΙΣΜΟΥ
ΛΕΒ ΣΕΣΤΩΦ
Ο Λεβ Σεστώφ, όπως ο Νίτσε και για τους ίδιους
µ’ εκείνον λόγους (δυσπιστία στη συστηµατική
σκέψη, επιδίωξη της αµεσότητας), προχωρεί σε
µια ασυνεχή και µερικές φορές αφοριστική παρά-
72 θεση των απόψεών του. Η αληθινή γνώση, ισχυ-
ρίζεται ο Σεστώφ, βρίσκεται στους αντίποδες του
ορθολογισµού, δεν αποκαλύπτεται παρά όσο το ΣΚΕψΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ
δυνατόν µακρύτερα από τα µέρη που έχουν ορ- ΓΙΑΚΟΜΠ ΜΠΟΥΡΚΧΑΡΤ
γανωθεί από τον πολιτισµό και το πνεύµα, εµφα-
νίζεται στη διαίσθηση και διατηρείται στον πόνο. Ο Γιάκομπ Μπούρκχαρτ (1818-1897) δεν έχει
Τη θέση του αυτή ο Σεστώφ την αναπτύσσει µε -ούτε επιτρέπει- αµφιβολίες ως προς το νόηµα
παραδείγµατα που δανείζεται από τη ρωσική λο- της ιστορίας, που είναι "ο αγωνιζόµενος, ο
γοτεχνία, κυρίως από τον Ντοστογιέφσκι, αλλά πράττων και πάσχων άνθρωπος ως έχει, ως
επίσης από τον Σαίξπηρ, τον Πασκάλ, τον Νίτσε. είχε ανέκαθεν και ως θα έχει εσαεί". Το άτοµο
Όπως και στο έργο του Η εξορία των κλειδιών, είναι ο άξονας της ιστορίας, όχι όµως οποιο-
αυτό που τον οδηγεί είναι µια διαρκής αµφισβή- δήποτε άτοµο αλλά µόνον εκείνο το ελεύθερο
τηση των υποτιθέµενων κατακτήσεων της πάντοτε και αυτόνοµο άτοµο, που αποτελεί τον δηµι-
ορθολογιστικής και άθεης φιλοσοφίας της Δύ- ουργο και τον φορέα του πολιτισµού.
σης. Δεν υπάρχουν αιώνιες αλήθειες που πάνω Ιστορικός, τεχνοκριτικός, πολιτισµολόγος, µα
τους µπορεί να χτίσει κανείς. Δεν υπάρχει παρά πάνω απ όλα παιδαγωγός, ο Μπούκχαρτ συ-
ένας Θεός ακατανόητος, που ο άνθρωπος τον νεχίζει τη µεγάλη ουµανιστική παράδοση της
ανταµώνει µέσα στην απελπισία και το φόβο. Ο γενέτειράς του Βασιλείας, όπου μεταξύ 1868-
Σεστώφ µένει προσηλωµένος στα άλυτα προβλή- 1885 παραδίδει τα περίφημα Μαθήματα για
µατα, εκείνα ακριβώς τα οποία η κοινωνία µας την Ιστορία. Τα σχεδιάσµατα και οι σηµειώ-
έµαθε να αποφεύγει. Και επανέρχεται ακούραστα σεις των µαθηµάτων αυτών -πανεπιστηµιακών
σ’ αυτά, κάνοντας επιθέσεις από δεξιά και αρι- και ελεύθερων- δηµοσιεύονται για πρώτη
στερά σε όλα τα δόγµατα. Δεν επιζητεί ωστόσο φορά οκτώ χρόνια µετά τον θάνατό του.
να πείσει: «Το να πείθεις τους ανθρώπους» γρά-
φει «είναι βαρετό, δύσκολο και, σε τελική ανάλυ-
ση, ανώφελο».
