Page 50 - mag_79
P. 50
,
υΓεΙΑ ΨυΧολοΓΙΑ
H Αντίληψη του θανάτου
και η επίδρασή της στις κρίσεις πανικού
(μία ψυχοπολιτισμική διάσταση)
νης Χαμηλάκης (στο: "Η αρχαιολογία και Κι έτσι, ενώ οι αρχαίοι αποκαλούνταν
οι αισθήσεις", εκδόσεις 21ου, Αθήνα: μεταξύ τους "θνητοί" για να μην λησμο-
2015), μπερδεύονταν μέσα στο χώμα νούν την θνητότητά τους, ο σύγχρο-
και αφανίζονταν σιγά σιγά- και να χαθεί νος κόσμος τρέχει στους πλαστικούς
η μνήμη του μαζί με ό,τι έχει απομείνει χειρουργούς με την ψευδαίσθηση ότι
από το υλικό σώμα. μπορεί να παγιδεύσει την νιότη και να
Ομοίως αν αλλάξουμε τόπο/κουλτούρα, την διαιωνίσει ξορκίζοντας την φθορά
θα δούμε ότι ο θάνατος και η ζωή δεν και τον επερχόμενο θάνατο.
είναι με τόσο απόλυτο τρόπο διαχωρι- Παρόλα αυτά, ας αναλογιστούμε ότι
σμένα. και στην δύση ο θάνατος υπάρχει κα-
Στην ανατολή για παράδειγμα, ο Osho θημερινά στην ζωή, ήδη από την γέν-
λέει: "Με κάθε εισπνοή γεννιέσαι, με νησή μας, μέσα από την φθορά, αφού
κάθε εκπνοή πεθαίνεις". όλοι μεγαλώνουμε και γερνάμε, αλλά
Το κινέζικο γιν-γιανγκ θα μπορούσε και στις σχέσεις που συνάπτουμε με
επίσης να συμβολίσει την ζωή και τον σημαντικούς άλλους ή με αντικείμενα.
50 θάνατο σε μία συνεχή εναλλαγή. Κύκλοι κλείνουν...
Ένας άλλος επιβαρυντικός παράγο- Σημαντική παράμετρος στους ανθρώ-
ντας για τις κρίσεις πανικού μέσα από πους που πάσχουν από κρίσεις πανι-
το πρίσμα της αντίληψης περί ζωής κού είναι η δυσκολία αποχωρισμού,
και θανάτου, φαίνεται να παίζει και η αφού κι αυτή βιώνεται ως μία μορφή
απομάκρυνση από την φύση. Η πόλη θανάτου. Ο άλλος πρέπει να είναι εκεί
καταστρέφει την κυκλική αντίληψη του δίπλα στο άτομο γιατί αλλιώς αυτό κιν-
χρόνου που συνδέεται με τις εποχές και δυνεύει με κρίση πανικού.. Γιαυτό οι
ο άνθρωπος της πόλης αντιλαμβάνεται κρίσεις πανικού πάντα συνδέονται με
τον χρόνο μόνο επιτελεστικά, γραμμικά, εξαρτητικές συμπεριφορές αλλά δεν
μέσα από κοινωνικές συμβάσεις. είναι σίγουρα η μόνη αιτία.
Σε μία τέτοια αντίληψη του χρόνου και Το να μιλάς για τον θάνατο είναι σα να
ο θάνατος γίνεται αντιληπτός ως η κα- έχεις μία καυτή πατάτα σε γυμνά χέ-
τάληξη και το τέλος της γραμμής. Και ρια. Κι αυτό γιατί κάθε θρησκεία για να
το τίποτα φαντάζει καταβροχθιστικό... υπάρχει στηρίζεται στον θάνατο και σε
Η πολιτισμική επίδραση είναι εμφανής διαφορετικές ερμηνείες για το τι μέλλει
στην περίπτωση της Κίνας, όπου με την γενέσθαι μετά το κατώφλι.
αστυφιλία και την υιοθέτηση του δυτι- Παρόλα αυτά, και μην έχοντας την πα-
κού μοντέλου εμφανίζονται για πρώτη ραμικρή διάθεση να πάρω προσωπική
φορά κρίσεις πανικού ως αποτέλεσμα θέση πάνω σε ένα τόσο βαθύ υπαρξια-
αγχώδους διαταραχής. κό ζήτημα, διαχωρίζω την θέση μου ως