Page 16 - mag_104
P. 16
ΑΣ ΦΙΛΟΣΟΦΉΣΟΥΜΕ… του Γεράσιμου Γεωργάτου
ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
ΤΩΝ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΩΝ
Αυτό ήταν το κοινωνικό και πολι- τον Περικλή ο μισθός, για να κα-
τικό πλαίσιο. Αν αναλογιστούμε λύπτει ακριβώς τα έξοδα των κα-
ότι οι θεσμοί στην αρχαία Αθήνα τώτερων τάξεων. Έτσι ο «πολίτης»
ήταν αρκετοί - Δικαστήρια, Βουλή, έγινε μισθωτό επάγγελμα και όσο
Εκκλησία του Δήμου - περίπου το για τα χρήματα, αυτά προέρχονταν
ένα τρίτο των αθηναίων πολιτών κυρίως από τις εισφορές που είχαν
16 ήταν ανά πάσα στιγμή σε κάποιο επιβάλει οι Αθηναίοι στους συμ-
δημόσιο αξίωμα. Ή, αλλιώς, ένας μάχους τους. Είναι εντυπωσιακό
αθηναίος πολίτης στα χρόνια της ότι αυτό το δημοκρατικό σύστη-
ενηλικίωσής του, μετά τα 18-20, μα διατηρήθηκε ακόμα και όταν
θα ήταν περίπου το ένα τρίτο ή τη οι Αθηναίοι έχασαν τον πόλε-
μισή του ζωή σε δημόσιο αξίωμα. μο με τους Λακεδαιμόνιους,
Δηλαδή, ο «πολίτης» γίνεται
πρακτικά η κυρίαρχη δραστη- ενώ με τα σημερινά δεδομένα θα
ριότητα του Αθηναίου. Πράγμα το θεωρούσαμε φυσικό να καταρ-
που σημαίνει ότι ένας αγρότης, για ριφθεί και να επιβληθεί μια μορφή
παράδειγμα, για να μετέχει ισότιμα ολιγαρχίας. Και όμως, με την πα-
στα κοινά με έναν άνθρωπο του ρένθεση των Τριάντα Τυράννων,
κέντρου που δεν θα χρειαζόταν το σύστημα αυτό διατηρήθηκε
πιθανόν να δουλέψει, θα έπρεπε επί εκατό ακόμα χρόνια, ολό-
να αφήσει τη δουλειά του για μισό κληρο τον 4ο αιώνα, μέχρι την
χρόνο και να τρέχει από τα δικα- κατάληψη της Αθήνας από τον
στήρια στη Βουλή και την Εκκλησία Μέγα Αλέξανδρο, γεγονός που
του Δήμου και αντιστρόφως. δείχνει ότι είχε ισχυρότατη και
Γι’ αυτό λοιπόν καθιερώθηκε από ευρύτατη λαϊκή υποστήριξη.
