Page 14 - mag_104
P. 14
ΑΣ ΦΙΛΟΣΟΦΉΣΟΥΜΕ…
εποχής, του 6ου αιώνα. νική καταγωγή, ούτε η περιου-
Επιπλέον, η δικαστική εξου- σία. Αρκούσε κάποιος να ήταν
σία έγινε λαϊκή. Τα δικαστήρια γεννημένος από γονείς Αθη-
δηλαδή δεν αποτελούνταν από δι- ναίους και να διατηρούσε το
καστές, όπως τους ξέρουμε σήμε- δικαίωμα του αθηναίου πολί-
ρα, οι οποίοι είχαν μια κατάρτιση, τη. Πρόκειται για ένα τεράστιο
έναν ρόλο, ένα επάγγελμα περί- και μοναδικό για την εποχή του
που, αλλά ήταν λαϊκά δικαστήρια πολιτικό άλμα, στο οποίο χρω-
με σύνθεση που πρόκυπτε μετά από στάμε πολλά για την ελευθερία
κλήρωση. Στο ανώτατο δικαστήριο που αναπνέουμε σήμερα σε με-
της Αθήνας, την Ηλιαία, μετείχαν γάλο μέρος του κόσμου.
κληρωτοί δικαστές. Το ίδιο και στα Όμως, ας μη νομίζουμε ότι οι αθη-
επιμέρους δικαστήρια που υπήρχαν ναίοι πολίτες ήταν και τόσοι πολ-
σε κάθε δήμο, διότι δεν έφταναν λοί. Αναφέραμε ήδη ότι στο από-
14 βεβαίως όλες οι υποθέσεις στο κε- γειό της η Αθήνα συγκέντρωνε
ντρικό δικαστήριο, στην Ηλιαία. 500.000 περίπου ανθρώπους.
Συνεπώς, με τον Εφιάλτη και Από αυτούς, αθηναίοι πολίτες
μετά με τον Περικλή, όλες οι ήταν 40.000 στην καλύτερη
κοινωνικές τάξεις, ακόμα και περίπτωση. Σχεδόν το ένα δέκα-
οι φτωχότεροι Αθηναίοι, είχαν το του συνολικού πληθυσμού της
μια σαφή συμμετοχή στα κοινά, πόλης. Αυτό ήταν που μπορούσε
αρκεί να ήταν αθηναίοι πολί- να μετέχει στα κοινά, δηλαδή να
τες. κληρώνεται, να εκλέγει, να εκλέ-
Ο Κλεισθένης είχε εξαιρέσει από γεται και να συμμετέχει στους δι-
τη συμμετοχή στα κοινά τους θή- άφορους θεσμούς, είτε αυτό ήταν
τες, την κατώτερη τάξη της Αθή- το Δικαστήριο, είτε η Βουλή, είτε η
νας, όμως τους συμπεριέλαβε αρ- Εκκλησία του Δήμου.
γότερα ο Εφιάλτης και ο Περικλής. Οι υπόλοιποι ήταν ένα ποσοστό
Άρα, στα μέσα του 5ου αιώνα δούλων και οι πιο πολλοί ήταν μέ-
π.Χ, δεν είχε πια καμία σημασία τοικοι στην Αθήνα, οι άνθρωποι,
για την άσκηση ή τη συμμετο- δηλαδή, οι οποίοι είτε οι ίδιοι δεν
χή στην εξουσία, ούτε η φυλή, είχαν γεννηθεί στην Αθήνα, είτε,
ούτε η οικογενειακή και κοινω- αν είχαν γεννηθεί οι ίδιοι, δεν εί-
