Page 36 - mag_96N
P. 36
υΓεΙΑ ΨυΧοΛοΓΙΑ
ΤΟ ΧΡΗΜΑ
ΚΑΙ ΤΟ ΑΣΥΝΕΙΔΗΤΟ
οι χρυσές μηλιές των εσπερίδων που
δόθηκαν γαμήλιο δώρο στην Ήρα από
το Δία κλπ) είτε ως η ενσάρκωση του
καλού και του κακού (π.χ. το πάθημα
του Μίδα, το μήλο της Έριδος κλπ). νης εργασίας και βρέθηκε στα θησαυ-
Γιατί όμως το χρυσό αναδείχθηκε ως ροφυλάκια των τραπεζών ως η βάση
το πολυτιμότερο μέταλλο; Παρόλο που πάνω στην οποία κόβονταν τα νομί-
είναι εξαιρετικά μαλακό υλικό και δεν σματα. Κόβονταν, γιατί κάποια στιγμή,
μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην κατα- στις αρχές της δεκαετίας του 70 το δο-
σκευή χρηστικών αντικειμένων, έχει λάριο προσπάθησε να πάρει τη θέση
ιδιότητες που κατάφεραν να παγιδεύ- του, αφού δεν χρειαζόταν να υπάρχει
σουν ως σήμερα το ανθρώπινο φαντα- το αντίστοιχο τίμημα σε χρυσό για να
σιακό. Αυτό που φαίνεται να μάγεψε κοπούν δολάρια, ενώ χώρες όπως η
πρωτογενώς τους ανθρώπους είναι η Κίνα αντί του αποθέματος χρυσού έχει
λάμψη του. δολάρια...
36 Ο χρυσός είναι το μέταλλο που δεν Ας επιστρέψουμε όμως στον συμβολι-
αναμειγνύεται με άλλα. Αυτή η ιδιότητά σμό του χρήματος.
του φαίνεται να συνδέεται τόσο με την Κάθε κουλτούρα φαίνεται να χρωμα-
έννοια της καθαρότητας, της γνησιότη- τίζει και να επηρεάζει βαθιά τη σχέση
τας, αλλά και με τη λάμψη που ασκεί με το χρήμα. Έτσι, φαίνεται ότι ο προ-
σαγήνη στους περισσότερους που το τεσταντισμός ήταν η προϋπόθεση για
αντικρύζουν. την ανάπτυξη του καπιταλισμού (βλ.
Ο χρυσός δεν σκουριάζει, δεν αλλοι- Max Weber) καθώς μέσα στο δόγμα του
ώνεται. Η τραγωδία της ανθρώπινης περιέχεται και η ιδέα ότι ο Θεός ευλογεί
φύσης είναι η γνώση του θανάτου. Ο την οικονομική επιτυχία [δεν είναι και
χρυσός ως αναλλοίωτο και άφθαρ- πολύ μακριά οι δύο λέξεις: God, Go(l)d)].
το υλικό μέσα στον χρόνο φαίνεται να Αντίθετα σε άλλες κουλτούρες το χρή-
απαντά σε αυτή την επιθυμία της αν- μα γίνεται ταμπού και η κατοχή του
θρώπινης ψυχής για την αθανασία και αμαρτία.
τη νίκη ενάντια στη φθορά του χρόνου. Το χρήμα σχετίζεται με την επιβίωση
Για τον Φρόυντ, ο χρυσός στα παρα- αλλά και την ασφάλεια. Από αυτή τη
μύθια και στα όνειρα συμβολίζει τον σχέση δημιουργείται το συχνό άγχος
πλούσιο εσωτερικό κόσμο. για την απουσία του, που μεγαλώνει σε
Με την πάροδο του χρόνου και την περιόδους κρίσης και έλλειψης ρευ-
ανταλλακτική του χρήση, ο χρυσός στότητας.
ενσωμάτωσε το κόστος της ανθρώπι- Για τον Parsons το χρήμα είναι η συμ-