Page 20 - mag_117
P. 20
ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ
Η ΆΣΚΗΣΗ
ΤΗΣ ΆΜΕΣΗΣ ΔΗΜΟΚΡΆΤΊΆΣ:
κριτήρια, τοπογραφία και προϋποθέσεις
ρε ουσιαστικά το δημοκρατικό αυτό να φέρονται καλά στον πατέρα και
κριτήριο στην Αθήνα από την υποτι- τη μητέρα τους, να πληρώνουν τους
θέμενη και φυσικά αμφίβολη εφαρ- φόρους τους, να έχουν εκτελέσει
μογή του σε ολιγαρχικά ή τυραννικά τις στρατιωτικές τους υποχρεώσεις
καθεστώτα. Ένας τρόπος εξασφάλι- και όλα αυτά εφόσον είχαν κλείσει
σης της απαιτούμενης αμεροληψίας το τριακοστό έτος ηλικίας. Ασκού-
ήταν η κλήρωση των δικαστών ανά- σαν το καθήκον τους για ένα το πολύ
μεσα σε 6000 υποψηφίους το πρωί έτος και στο τέλος λογοδοτούσαν για
πριν ξεκινήσουν οι δίκες. Η ισοτέλεια τα πεπραγμένα τους. Μόνο οι δέκα
σήμαινε ότι όλοι οι πολίτες όφειλαν στρατηγοί, αξίωμα με τεράστια ση-
να συνεισφέρουν στις δημόσιες δα- μασία για την εξωτερική πολιτική,
πάνες ανάλογα με το εισόδημα και δεν εκλέγονταν αλλά ψηφίζονταν.
τον πλούτο τους. Η άμυνα, τα δη- Τέλος, η ισοπολιτεία είχε να κάνει με
μόσια έργα και ο πολιτισμός χρημα- την αντιμετώπιση των πολιτευμάτων
τοδοτούνταν με αυτόν τον τρόπο. των άλλων. Η Αθήνα δεν τα πήγαινε
Μπορεί μάλιστα να υποστηριχθεί ότι πολύ καλά σ’ αυτόν τον τομέα: υπο-
ο θεσμός της ανάληψης βαρύτερων χρέωσε πόλεις-κράτη να εγκαθιδρύ-
20 οικονομικών υποχρεώσεων από τους σουν δημοκρατικό πολίτευμα ή να
ευπορότερους εκπλήρωνε σε μεγά- αντιληφθούν τη συμμαχία μαζί της
λο βαθμό αυτό το κριτήριο. Εγγυάτο με τους όρους που η ίδια έθεσε. Ο
όμως ταυτοχρόνως ότι δεν θα κατα- κυνισμός που προκαλούσε η δύνα-
σπαταληθούν τα χρήματά τους εάν μη του ισχυρού εκφράστηκε με τον
κάποιος τα διαχειριζόταν ως φόρους καλύτερο τρόπο στον «Μηλίων διά-
μέσα σε ένα αδιαφανές φορολογικό λογο» του Θουκυδίδη, όταν μετά την
σύστημα αλλά ότι θα αξιοποιηθούν Ειρήνη του Νικία οι Αθηναίοι απο-
για συγκεκριμένους σκοπούς: τον φάσισαν να επιβληθούν στη Μήλο
εξοπλισμό και τη συντήρηση μιας επειδή ακριβώς μπορούσαν να το
τριήρους, την οργάνωση και εκτέ- κάνουν.
λεση μιας θεατρικής παράστασης,
όπως και την οργάνωση και τέλεση Η τοπογραφία
θρησκευτικών και αθλητικών δράσε- της Δημοκρατίας
ων. Η ισοκρατία συνεπαγόταν το δι- Ο φυσικός χώρος εκπλήρωσης των
καίωμα όλων των πολιτών οι οποίοι δικαιωμάτων – κριτηρίων της Δημο-
ανταποκρίνονταν σε ορισμένες ου- κρατίας, ειδικά της ισηγορίας, ήταν
σιώδεις προϋποθέσεις να εκλεγούν στην αρχαία Αθήνα η Πνύκα. Αναγνω-
στα δημόσια αξιώματα. Έπρεπε να ρίζονται στην εξέλιξη του τόπου συ-
είναι Αθηναίοι πολίτες και από τους νάθροισης της Εκκλησίας του Δήμου
δύο γονείς τους, να είναι θεοσεβείς, τρεις φάσεις, με την πρώτη να χρονο-