Page 18 - mag_031
P. 18
LAPSUS* ΚΛΑΨΟΥΣ
Οπαδική/Ομαδική περηφάνια
Η «περηφάνια» είναι μία λέξη ελαφρώς παρεξηγημέ-
νη στη γλώσσα μας, νομίζω. Είναι εύκολη και τη χρη-
σιμοποιούμε θεωρώντας πως γνωρίζουμε ακριβώς τη
σημασία της. Αλλά είναι έτσι;
Αν ρίξουμε μια ματιά στο Λεξικό θούμε όμως στο 2, όπου εντοπί-
της Κοινής Νεοελληνικής (Ίδρυ- ζεται η αφορμή για το παρόν ση-
μα Μανόλη Τριανταφυλλίδη), θα μείωμα: Συναίσθημα ικανοποίησης
δούμε ότι υπερηφάνεια/περηφά- και χαράς για κάτι που απόκτησα,
18
νια σημαίνει: 1. Αυξημένο συναί- για κάτι που κατάφερα να κάνω.
σθημα αξιοπρέπειας, η συναίσθη- Άρα, μήπως η περηφάνια συνδέ-
ση που έχει κάποιος για την ηθική εται με ένα δικό μας κατόρθωμα
του αξία και η πρόθεσή του να τη και όχι με το κατόρθωμα κάποιου
διαφυλάξει, π.χ. Μην πεις τίποτα άλλου; Μπορούμε, άραγε, να
που θα μπορούσε να πληγώσει πούμε, όπως διάβασα πρόσφατα
την υπερηφάνειά του. / Οι νίκες με αφορμή μια βράβευση, «Είμαι
των βαλκανικών πολέμων τόνω- περήφανος για σένα»; Δεν νομί-
σαν την εθνική υπερηφάνεια. 2. ζω – εκτός κι αν το λέει γονιός ή
Συναίσθημα ικανοποίησης και χα- δάσκαλος ή κάποιος που συντέ-
ράς για κάτι που απόκτησα, για κάτι λεσε με κάποιον τρόπο στην εν
που κατάφερα να κάνω. 3. (μειωτ.) λόγω επιτυχία. Μπορούμε, άρα-
Συναίσθημα ματαιοδοξίας και αλα- γε, να πούμε: Είμαι περήφανος
ζονείας. που η ομάδα μου κέρδισε τον
Τα παραδείγματα 1 και 3 είναι αγώνα; Αν είμαι μέλος της ομά-
απολύτως κατανοητά. Ας στα- δας, ασφαλώς. Κι αν είμαι οπα-
*Lapsus είναι στα λατινικά το λάθος, το ολίσθημα. Lapsus linguae, γλωσσικό ολίσθημα.