Page 21 - mag_33

Νίκος Γκάτςος

της Λίνας Ιορδάνου
ΟΛΑ

ΤΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ

Νίκος Γκάτσος (1911 ή 1914-1992). Ο Νίκος Γκά-
τσος γεννήθηκε στα Χάνια Φραγκόβρυσης της Αρ-
καδίας. Τέλειωσε το Γυμνάσιο στην Τρίπολη και
στη συνέχεια εγκαταστάθηκε με τη μητέρα και
την αδελφή του στην Αθήνα, όπου σπούδασε στο
τμήμα Φιλολογίας του Πανεπιστημίου. Την περί-
οδο 1935-1936 ταξίδεψε στη Νότιο Γαλλία και το
Παρίσι. Την πρώτη του εμφάνιση στη λογοτεχνία
έκανε το 1931 με τη δημοσίευση του ποιήματος
"Της μοναξιάς" στο περιοδικό "Νέα Εστία", ενώ
την ίδια περίοδο μπήκε στον κύκλο του περιοδι-
κού "Νέα Γράμματα" με το οποίο συνεργάστηκε
και ως κριτικός λογοτεχνίας, δραστηριότητα που
ανέπτυξε και σε άλλα λογοτεχνικά περιοδικά της
Αθήνας. Το 1943 εξέδωσε την "Αμοργό", ποιητική
συλλογή που θεωρήθηκε ως ορόσημο στην ιστο-
ρία της ελληνικής υπερρεαλιστικής ποίησης και
επηρέασε σύγχρονους και μεταγενέστερούς του
ποιητές. Μετά την "Αμοργό" ωστόσο δε δημοσί-
ευσε παρά τρία ποιήματα στον περιοδικό τύπο.
Στη μεταπολεμική περίοδο συνεργάστηκε με το
περιοδικό του Κ.Γ. Κατσίμπαλη "Αγγλοελληνική
Επιθεώρηση" και με το Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφω-
νίας. Ασχολήθηκε επίσης με τη θεατρική μετά-
φραση (Λόρκα, Στρίντμπεργκ, Ο’Νηλ, Λόπε ντε
Βέγκα, Τενεσσή Ουΐλλιαμς κ.α.) σε παραστάσεις
του Εθνικού Θεάτρου, του Θεάτρου Τέχνης και 21
άλλων αθηναϊκών θιάσων και από τη δεκαετία
του ’50 με τη στιχουργική. Στίχοι του μελοποιήθη-
καν από το Μάνο Χατζιδάκι, το Μίκη Θεοδωράκη,
το Σταύρο Ξαρχάκο και άλλους έλληνες συνθέτες.
Τιμήθηκε με το Βραβείο του Δήμου Αθηναίων
για το σύνολο του έργου του (1987) και εκλέ-
χτηκε αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας της
Βαρκελώνης για τη συμβολή του (μέσω των με-
ταφράσεών του) στην προώθηση της ισπανικής
λογοτεχνίας (1991). Πέθανε στην Αθήνα. Το 1995
κυκλοφόρησε στην Κωνσταντινούπολη τουρκι-
κή μετάφραση του ποιητικού έργου του από τον
Ηρακλή Μήλλα.
Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία του Νίκου
Γκάτσου βλ. "Γκάτσος Νίκος" στο "Παγκόσμιο Βι-
ογραφικό Λεξικό", τ. 3, Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών,
1985, Δημοσθένης Κούρτοβικ, "Νίκος Γκάτσος",
στο "Έλληνες μεταπολεμικοί
συγγραφείς: ένας οδηγός",
Αθήνα, Πατάκης, 1995, σ. 55-56,
Αλέξης Ζήρας, "Γκάτσος Νίκος",
στο "Λεξικό Νεοελληνικής
Λογοτεχνίας", Αθήνα, Πατάκης,
2007, σ. 403-404, και
Φίλιππος Μανδηλαράς
-Αγγελική Πασσιά,
"Νίκος Γκάτσος:
Εργογραφία", περιοδικό
"Ελί-τροχος", τχ. 11,
Χειμώνας 1996-1997,
σ. 8-13.