Page 34 - mag_63
P. 34
ΑΣ ΦΙΛΟΣΟΦΗΣΟΥμε…
νοειδής λεγόμενη γραφή, όχι μόνο αλφαβητικά σύμβολα το χάος της
δεν ήταν αλφαβητική, αλλά ήταν γλώσσας.
γραμμένη και σε δύσκολο υλικό, σε
βράχους. Είναι ενδιαφέρον ότι η λέξη «στοι-
χείο», που είναι σημαντική στην
Στην αρχαϊκή λοιπόν περίοδο, οι αρχαία ελληνική φιλοσοφία, αρχι-
Έλληνες βρέθηκαν μ' ένα μεγά- κά σήμαινε το «γράμμα της αλφα-
λο πλεονέκτημα σε σχέση με τους βήτου» και ακολούθως το βασικό
προηγούμενους πολιτισμούς. Ένα συστατικό της γνώσης κάποιου
παιδί ή ένας ενήλικας, με την κα- πράγματος. Υπάρχει δηλαδή μια
τάλληλη διδασκαλία, μπορούσε να αναλογία ανάμεσα στο ελάχιστο
μάθει να διαβάζει και να γράφει. μη αναγώγιμο συστατικό της σκέ-
Επεκτάθηκε δηλαδή η εγγραματο- ψης και το ελάχιστο μη αναγώγιμο
σύνη και μπορούσαν να κυκλοφο- συστατικό της γλώσσας. Δύο λει-
ρούν κείμενα, να διαμορφώνονται τουργίες που θα μπορούσαν να θε-
και να κριτικάρονται θεωρίες, να ωρηθούν παράλληλες.
34 υπάρχει δηλαδή ένας ουσιαστικός
διάλογος, γεγονός ιδιαίτερα σημα- Να σημειώσουμε ακόμα ότι η ελλη-
ντικό για τη σκέψη και την ανάπτυ- νική ήταν η μόνη γλώσσα εκείνης
ξη της φιλοσοφίας. της εποχής που περιείχε το οριστι-
κό άρθρο: ο, η, το. Με τη χρήση
Ένα ακόμα χαρακτηριστικό της αλ- συνήθως του ουδετέρου του ορι-
φαβητικής γραφής συνδέεται με στικού άρθρου και με ένα απαρέμ-
ένα τρόπο με μια αντίστοιχη λει- φατο μπορούσε να ενοποιήσει και
τουργία της φιλοσοφικής σκέψης. να ανάγει σε μία έννοια ένα σύνο-
Η αναπαράσταση όλων των ήχων λο φαινομένων. Δηλαδή και πάλι
μιας γλώσσας, που είναι πολύπλο- τα πολλά υποκαθίστανται από το
κη και άπειρη, με ένα συγκεκριμένο ένα. Π.χ, «το πράττειν» περιλαμβά-
μετρήσιμο σύνολο εικοσιτεσσά- νει όλες τις δυνατές ανθρώπινες
ρων συμβόλων, είναι μια μορφή πράξεις. «Το νοείν» περιλαμβάνει
υποκατάστασης του πολύπλοκου όλες τις δυνατές ανθρώπινες νο-
και χαώδους με το απλό και μετρή- ητικές διεργασίες. Και οι πρώτες
σιμο. Κάτι ανάλογο κάνει και η φι- φιλοσοφικές έννοιες στην ουσία
λοσοφία και ο φιλόσοφος. Τακτο- προήλθαν από το οριστικό άρθρο
ποιεί το χάος των εμπειριών μας με ένα απαρέμφατο ή ένα επίθετο,
με έννοιες, όπως τακτοποιούν τα π.χ «το νοείν» ή «το αγαθό».
