Page 25 - mag_66
P. 25

του Γεράσιμου Γεωργάτου











               Η Γη αρχικά ήταν υγρή και σιγά-σι-                    που είναι το άπειρο και φτάνει μέ-
               γά με την επίδραση του ήλιου και                      χρι τον άνθρωπο, χωρίς να παρεμ-

               της φωτιάς ξεράθηκε κι έτσι επήλ-                     βάλλεται κάποια μεταφυσική αρχή.
               θε η ισορροπία στεριάς και θάλασ-                     Πρόκειται για μια ολιστική τάση να
               σας. Από τη θάλασσα, ισχυρίζεται                      εξηγηθούν τα πάντα με ένα συν-

               ο Αναξίμανδρος, ξεκίνησε η ζωή.                       δυασμό εμπειρικής παρατήρησης,
               Εδώ είναι ίσως επηρεασμένος από                       αφαίρεσης και τολμηρής φαντασί-
               τον προγενέστερό του  Θαλή που                        ας, που αποτελούν τα χαρακτηρι-

               θεωρούσε, όπως είδαμε, ότι η ζωή                      στικά αυτού που πολύ αργότερα θα
               προέρχεται από το υγρό στοιχείο.                      ονομάσουμε επιστήμη.
               Πρώτα λοιπόν δημιουργήθηκαν τα                        Τι μπορεί να εννοεί όμως ο Αναξί-

               ψάρια που είχαν αρχικά αγκαθω-                        μανδρος με τη λέξη «άπειρο»; Θα
               τούς φλοιούς. Καθώς μεγάλωναν,                        το αφήσουμε για να το εξετάσουμε

               έβγαιναν στην ξηρά, έσπαζε ο φλοι-                    στο επόμενο σημείωμά μας μαζί με
               ός τους και ζούσαν με διαφορετικό                     ένα αυθεντικό δικό του μικρό κεί-
               τρόπο, μετατρεπόμενα  δηλαδή σε                       μενο που θεωρείται και το πρώτο

               ζώα της ξηράς. Και ο άνθρωπος εί-                     φιλοσοφικό κείμενο στην ιστορία                            25
               ναι μια τέτοια περίπτωση. Προήλθε                     της ανθρώπινης σκέψης.

               όμως από κάποιο διαφορετικό εί-
               δος ψαριού. Επειδή χρειάζεται μα-
               κροχρόνια μητρική φροντίδα μέχρι

               να μπορεί να επιβιώσει αυτόνομα,
               αναπτύχθηκε μέσα του και βγήκε
               μετά στη στεριά έτοιμος με τη ση-

               μερινή του μορφή.
               Όλα αυτά μπορεί  να ακούγονται
               απλοϊκά, αφελή, ευφάνταστα και

               φυσικά λανθασμένα με βάση τις
               σημερινές μας γνώσεις. Είναι όμως

               συναρπαστικά, αν σκεφτούμε σε
               ποια εποχή λέγονται, και ιδιαίτερα
               σημαντικά για την εξέλιξη της αν-

               θρώπινης σκέψης. Για πρώτη φορά
               με τον Αναξίμανδρο έχουμε μια

               απόπειρα εξήγησης της φυσικής δη-
               μιουργίας και εξέλιξης που ξεκινάει
               από μια αρχική ουσία του παντός
   20   21   22   23   24   25   26   27   28   29   30