Page 73 - mag_67
P. 73
ΑΚΜΗ ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΜΗ
ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΤΡΑΓΩΔΙΑΣ
NIETZSCHE FRIEDRICH
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΡΟΕΣ
«Η τραγωδία, η οποία ανάβλυσε από
την βαθιά πηγή του συμπάσχειν, είναι
στην ουσία της πεσιμιστική. Η ύπαρ-
ξη είναι σ' αυτήν κάτι πολύ φρικτό, ο
άνθρωπος πλάσμα πολύ ανόητο [...] Η
διαλεκτική αντίθετα είναι από τα βάθη
της ουσίας της οπτιμιστική· πιστεύει
στην αιτία και το αιτιατό κι έτσι σε μια
αναγκαία σχέση ενοχής και τιμωρίας,
αρετής και ευτυχίας [...] Όταν το στοι-
χείο αυτό εισχωρεί στην τραγωδία,
προκύπτει ένας δυϊσμός όπως ανάμεσα
στην νύχτα και την ημέρα, την μουσική 73
και τα μαθηματικά.»
Στα τρία κείμενα της παρούσας έκδοσης μεταφυσική σημασία της μουσικής· εκ-
(δύο διαλέξεις και μία σύντομη πραγ- θέτει δε συνοπτικά υπό το πρίσμα αυτό
ματεία), ο Νίτσε εξετάζει την βαθύτερη και βασικές αρχές μιας γενικής θεωρί-
ουσία του αρχαιοελληνικού δράματος ας της τέχνης και της γλώσσας.
και, υπό το φιλοσοφικό αυτό πρίσμα, Τα τρία κείμενα της παρούσας έκδο-
την ακμή και την παρακμή του. Στο σης αποτελούν το τεκμήριο της εντα-
πρώτο από τα κείμενα, ο φιλόσοφος τικής προεργασίας του Νίτσε για το
αναδεικνύει την ιδιαιτερότητα του αρ- κύριο πρώιμο έργο του, την "Γέννηση
χαίου δράματος ως «καθολικού έργου της τραγωδίας". Παρουσιάζουν τον
τέχνης» και την ριζική του διαφορετι- στοχασμό του φιλοσόφου για την αρ-
κότητα σε σχέση με σύγχρονες μορφές χαία τραγωδία κατά την διαμόρφωσή
θεάτρου. Στο δεύτερο, αποδίδει την του και συμπεριλαμβάνουν αναλύσεις
ταχεία παρακμή του δράματος στον που στην Γέννηση της τραγωδίας είτε
σωκρατικό ορθολογισμό και την βασι- εμφανίζονται υπό διαφορετικό πρίσμα
σμένη σ' αυτόν ορθολογική αισθητική είτε έχουν παραλειφθεί. Εμπεριέχουν
του Ευριπίδη. Στο τρίτο, τέλος, ανα- πλήθος διανοημάτων που, σε ορισμέ-
λύει την βαθύτερη μεταφυσική ουσία νο βαθμό αλλαγμένα και μετασημασι-
του δραματικού έργου τέχνης ως τον οδοτημένα, διαπνέουν και καθορίζουν
συγκερασμό του απολλώνιου και του όλον τον μεταγενέστερο στοχασμό του
διονύσιου και επισημαίνει την βαθιά Νίτσε.