Page 53 - mag_71
P. 53
του Γεράσιμου Γεωργάτου
Η ΑΜφιςβΗτΗςΗ
κΑι Η κριτικΗ ςκεψΗ
Παρά τον διαφορετικό τρόπο έκ- νάμει αναγνώστη του: «καθαίρο-
φρασης και θέασης του κόσμου, νται δ᾽ ἄλλως αἵματι μιαινόμενοι 53
Ηράκλειτος και Παρμενίδης έχουν … καὶ τοῖς ἀγάλμασι δὲ τουτέοι-
κάτι σημαντικά κοινό. Και οι δύο, σιν εὔχονται, ὁκοῖον εἴ τις δόμοι-
με τα γραπτά τους, επιδιώκουν να σι λεσχηνεύοιτο, οὔ τι γινώσκων
υποβάλουν σε σοκ τον μέσο άν- θεοὺς οὔδ᾽ ἥρωας οἵτινές εἰσιν.»
θρωπο και τον κοινό νου. Θέλουν (μτφ. «Θέλουν να καθαρθούν
να τον κάνουν να σκεφτεί αλλιώς και μολύνονται με άλλο αίμα …
για τον εαυτό του και τον κόσμο και μπροστά σ’ αυτά τ` αγάλμα-
που τον περιβάλει, να απαλλαγεί τα προσεύχονται, όπως θα φλυα-
από τις δεδομένες πεποιθήσεις ρούσε κανείς στο σπίτι του, χωρίς
και τις καθιερωμένες αντιλήψεις να ξέρει τι είναι οι θεοί και τι οι
και πίστεις. Ένα είδος πρώιμου δι- ήρωες.») Είναι προφανές ότι εδώ
αφωτισμού, θα λέγαμε, όπως έκα- ο Ηράκλειτος κάνει ευθεία επίθεση
ναν πολλά χρόνια αργότερα, τον στη θρησκευτική πρακτική και στις
18ο αι. μ.Χ, πιο συστηματικά, οι τελετουργίες των συγχρόνων του,
φιλόσοφοι του Διαφωτισμού, που ή στο απόσπασμα Β17 όπου εγκα-
οδήγησε στη μεγάλη Γαλλική Επα- λεί με σαφήνεια τους συγχρόνους
νάσταση. του για τον τρόπο που σκέφτονται
και αντιλαμβάνονται την πραγμα-
Λέει, για παράδειγμα, ο Ηράκλει- τικότητα: «οὐ γὰρ φρονέουσι τοι-
τος, στο απόσπασμα Β5, στον δυ- αῦτα πολλοί, ὁκόσοι ἐγκυρεῦσιν,