Page 51 - mag_71
P. 51
του Γεράσιμου Γεωργάτου
το ύφος κΑι
Η γρΑφΗ
Οι δύο προσωκρατικοί φιλόσο- μάλιστα το ποίημα που μας δια-
φοι διαφέρουν σημαντικά στον σώζεται είναι γραμμένο σε δα- 51
τρόπο γραφής τους. Ο Ηράκλει- κτυλικό εξάμετρο, δηλαδή κατά
τος χρησιμοποιεί ένα είδος υπαι- την ομηρική παράδοση. Είναι σα-
νικτικού, πεζού και αφοριστικού φώς δύσκολο να ενσωματωθεί η
λόγου, με σύντομες ρήσεις που αφηρημένη σκέψη του Παρμενίδη
θυμίζουν τους χρησμούς του μα- σε έναν έμμετρο τρόπο έκφρασης
ντείου των Δελφών. Είναι δηλαδή και πολλές φορές φαίνεται σαν να
ένας χρησμικός και γι' αυτό πάντα ασφυκτιά η σκέψη του σε αυτά τα
υπαινικτικός λόγος. Δεν είναι εύ- καλούπια.
κολο να αντιληφθούμε τι ακρι-
βώς ήθελε να πει ο Ηράκλειτος, Οι δύο τρόποι έκφρασης, ο συ-
γι' αυτό, ήδη από την αρχαιότητα ντομογραφικός-υπαινικτικός του
και μέχρι σήμερα, το πιο γνωστό Ηράκλειτου και ο ποιητικός του
προσωνύμιό του είναι «σκοτεινός Παρμενίδη, δείχνουν ότι, στις αρ-
φιλόσοφος». Θα παραθέσουμε χές του 5ου αιώνα π.Χ, η φιλοσο-
πιο κάτω μερικά παραδείγματα. φία δεν είχε ακόμα κατακτήσει μια
δική της γλώσσα. Ο φιλόσοφος,
Ο Παρμενίδης, από την άλλη, υι- λοιπόν, για να εκφράσει τις θεωρί-
οθετεί τον κλασικό δρόμο που ες του κατέφευγε στην μέχρι τότε
διαμορφώθηκε από τα αρχαϊκά παράδοση, δηλαδή ή στον τρόπο
χρόνια, δηλαδή την ποίηση και έκφρασης του μαντείου των Δελ-