Page 25 - mag_78
P. 25
του Γεράσιμου Γεωργάτου
Ο νέΟς τρΟπΟς ρόντες, εκτός από τον Πρωταγό- και αν η αρετή πρέπει να διδάσκε-
ται. Δεν παρεμβαίνουν δηλαδή επί
ρα, ο Γοργίας, ο Ιππίας, ο Πρόδι-
Αςκηςης κος -διάσημοι σοφιστές επίσης, όχι της ουσίας των επιχειρημάτων που
ανταλλάσσονται, αλλά για τον τρό-
Αθηναίοι- φυσικά ο Σωκράτης και
της φιλΟςΟφιΑς μερικά από τα πιο γνωστά πρόσω- πο που διενεργείται η συζήτηση,
αν κάποιος δηλαδή ξεφεύγει από
πα της αθηναϊκής κοινωνίας, που
έπαιξαν εκείνη την εποχή σημαντι- τον σωστό τρόπο συζήτησης. Αυτό
κό ρόλο στα πολιτικά πράγματα ή δείχνει ένα τρόπο άσκησης της φι-
θα παίξουν λίγο αργότερα. Οι πιο λοσοφίας, όπου εκπρόσωποι και
γνωστοί είναι ο Αλκιβιάδης και ο συζητητές είναι δύο βασικές μορ-
Κριτίας, ο περίφημος κατόπιν αρ- φές της φιλοσοφίας του τέλους του
χηγός των Τριάκοντα Τυράννων. 5ου αιώνα π.Χ., ο Σωκράτης και ο
Όλοι αυτοί, λοιπόν, συγκεντρώνο- Πρωταγόρας, ο διασημότερος σο-
νται στο σπίτι του Καλλία και αρχί- φιστής.
ζουν να συζητούν. Το θέμα της συ- Πρόκειται για μια ριζικά διαφορε-
ζήτησης είναι η αρετή και ειδικά αν τική η ατμόσφαιρα στον μέχρι τότε 25
η αρετή είναι διδακτή. Αν δηλαδή τρόπο άσκησης της φιλοσοφίας.
ο Πρωταγόρας, ο οποίος είναι το Αποκλείεται ο Παρμενίδης ή ο Ηρά-
κεντρικό πρόσωπο, μπορεί να ισχυ- κλειτος να δίδασκαν με τον τρόπο
ρίζεται ότι μπορεί με αποτελεσμα- που μας μεταφέρει ο Πλάτωνας.
τικότητα να διδάξει την αρετή σε Άλλη μια αντίστοιχη εικόνα προκύ-
έναν νέο μαθητή, όπως ο φίλος του πτει από την κωμωδία Νεφέλες του
Σωκράτη. Αριστοφάνη, που «διδάχτηκαν» το
Ο διάλογος είναι αρκετά εκτεταμέ- 423 π.Χ, δηλαδή μέσα στα χρόνια
νος. Ο τρόπος όμως που γίνεται η του Πελοποννησιακού Πολέμου.
συζήτηση έχει πάρα πολύ μεγάλο Είναι ένα από τα έργα του Αριστο-
ενδιαφέρον. Δεν υπάρχει από καθ’ φάνη που σώθηκε πλήρως και μπο-
έδρας διδασκαλία. Δεν παίρνει τον ρούμε έτσι να παρακολουθήσου-
λόγο ο Πρωταγόρας και σιωπούν με τι ήθελε να παρουσιάσει στους
όλοι και τον ακούν. Ο τρόπος που Αθηναίους εκείνης της εποχής.
γίνεται η συζήτηση είναι ένας συ- Παρουσιάζει λοιπόν έναν άξεστο,
νεχής διάλογος και συγκεκριμένα ημιμαθή και χοντροκομμένο μέσο
ένας διάλογος του Σωκράτη φυ- Αθηναίο, όχι ιδιαίτερα υψηλής κοι-
σικά με τον Πρωταγόρα. Ενδιαμέ- νωνικής τάξης, κάποιον Στρεψιάδη,
σως παρεμβαίνουν και άλλοι, όχι προφανώς φανταστικό πρόσωπο,
όμως για να πουν τι είναι η αρετή ο οποίος προσπαθεί να γίνει δεκτός
