Page 29 - mag_79
P. 29
του Γεράσιμου Γεωργάτου
οι μέτΑρρυθμιςέις
του κλέιςθένΗ
Συνεπώς, με τον Εφιάλτη και μετά ναίοι πολίτες ήταν και τόσοι πολ-
με τον Περικλή, όλες οι κοινωνικές λοί. Αναφέραμε ήδη ότι στο από-
τάξεις, ακόμα και οι φτωχότεροι γειό της η Αθήνα συγκέντρωνε
Αθηναίοι, είχαν μια σαφή συμμετο- 500.000 περίπου ανθρώπους.
χή στα κοινά, αρκεί να ήταν αθη- Από αυτούς, αθηναίοι πολίτες ήταν
ναίοι πολίτες. 40.000 στην καλύτερη περίπτωση. 29
Ο Κλεισθένης είχε εξαιρέσει από Σχεδόν το ένα δέκατο του συνο-
τη συμμετοχή στα κοινά τους θή- λικού πληθυσμού της πόλης. Αυτό
τες, την κατώτερη τάξη της Αθή- ήταν που μπορούσε να μετέχει στα
νας, όμως τους συμπεριέλαβε αρ- κοινά, δηλαδή να κληρώνεται, να
γότερα ο Εφιάλτης και ο Περικλής. εκλέγει, να εκλέγεται και να συμ-
Άρα, στα μέσα του 5ου αιώνα π.Χ, μετέχει στους διάφορους θεσμούς,
δεν είχε πια καμία σημασία για την είτε αυτό ήταν το Δικαστήριο, είτε η
άσκηση ή τη συμμετοχή στην εξου- Βουλή, είτε η Εκκλησία του Δήμου.
σία, ούτε η φυλή, ούτε η οικογενει- Οι υπόλοιποι ήταν ένα ποσοστό
ακή και κοινωνική καταγωγή, ούτε δούλων και οι πιο πολλοί ήταν μέ-
η περιουσία. Αρκούσε κάποιος να τοικοι στην Αθήνα, οι άνθρωποι,
ήταν γεννημένος από γονείς Αθη- δηλαδή, οι οποίοι είτε οι ίδιοι δεν
ναίους και να διατηρούσε το δικαί- είχαν γεννηθεί στην Αθήνα, είτε,
ωμα του αθηναίου πολίτη. Πρόκει- αν είχαν γεννηθεί οι ίδιοι, δεν εί-
ται για ένα τεράστιο και μοναδικό χαν γεννηθεί οι γονείς τους και οι
για την εποχή του πολιτικό άλμα, πρόγονοί τους, ανεξάρτητα από το
στο οποίο χρωστάμε πολλά για την πριν από πόσες γενιές είχαν εγκα-
ελευθερία που αναπνέουμε σήμερα τασταθεί εκείνοι οι πρόγονοι στην
σε μεγάλο μέρος του κόσμου. Αθήνα. Μάλιστα μερικοί από τους
Όμως, ας μη νομίζουμε ότι οι αθη- πιο διάσημους Αθηναίους, όπως επί