Page 12 - mag_99
P. 12
Ας φιλοςοφήςουμε…
Η πόλΗ
και ό πόλιτΗς
Είναι διάσημος ο ορισμός του Αρι- σικό και ότι ο άνθρωπος είναι από τη
12 στοτέλη ότι «ο άνθρωπος είναι ζώον φύση του πολιτικό ζώο».
πολιτικόν». Το «πολιτικόν» βέβαια Η πόλις και ο άνθρωπος ως «πολιτικό
πρέπει να το σκεφτούμε με την ευρύ- ζώον» είναι φυσική κατάληξη για τον
τερη δυνατή σημασία, γιατί συνδέε- Αριστοτέλη. Να πάλι η τελεολογία. Οι
ται με την έννοια της πόλης. Ίσως, γι' άνθρωποι άρχισαν να ζουν αρχικά
αυτό, η καλύτερη νεοελληνική μετά- σε μικρές ομάδες, σε οικογένειες, σε
φραση θα ήταν «ζώον κοινωνικόν», φυλές, στη συνέχεια αναπτύχθηκε ως
δηλαδή ένας έμβιος οργανισμός που εξέλιξη η κώμη, θα λέγαμε το χωριό,
διαθέτει εκ φύσεως κοινωνικότητα και στη συνέχεια η πόλις, που είναι η
και πρέπει να ζήσει με τους άλλους φυσική κατάληξη, το τέλος όλης αυτής
ανθρώπους. «Ο άνθρωπος από μό- της πορείας. Βλέπουμε ότι ο Αριστο-
νος του δεν είναι άνθρωπος» για τον τέλης δεν προχώρησε παραπέρα, δεν
Αριστοτέλη. Λέει συγκεκριμένα στα ασχολήθηκε με τις συμπολιτείες που
Ηθικά Νικομάχεια: «Για τον μοναχικό σχηματίστηκαν στην εποχή του και δεν
άνθρωπο η ζωή είναι δύσκολη, γιατί θεώρησε επί παραδείγματι υπέρβαση
δεν είναι εύκολο μένοντας μόνος να της πόλης-κράτους την αυτοκρατορία
βρίσκεται κανείς σε συνεχή δράση. του Αλέξανδρου. Ίσως αυτό να ήταν
Μαζί με άλλους όμως αυτό είναι πολύ πρώιμο για την εποχή του.
πιο εύκολο». Ή στα Πολιτικά: «Είναι Πολίτης, τώρα, είναι αυτός που με-
φανερό ότι η πόλις είναι κάτι το φυ- τέχει στα κοινά. Για τον Αριστοτέλη,