Page 26 - mag_83
P. 26
Ας φιλοςοφήςουμε…
σαν έναν άνθρωπο που ασκεί το ίδιο ειδική σχέση με τον θεό, την οποία,
επάγγελμα. στην κρατούσα ηθική της εποχής,
Πολλοί Αθηναίοι λοιπόν θεωρούσαν μπορούσε να την έχει μόνο το μα-
ότι ο Σωκράτης διαφήμιζε την προ- ντείο των Δελφών, ένα επίσημο δη-
νομιακή του σχέση με το θείο, αφού λαδή μαντείο που μπορούσε να δώ-
είχε προσωπική σχέση με έναν θεό. σει έναν χρησμό για το μέλλον και όχι
Πιθανόν μάλιστα να ήταν ο Απόλλω- ένας άνθρωπος. Έναν περιφερόμενο
νας που ήταν ο θεός της αριστοκρατι- μάντη τον θεωρούσαν στην αρχαι-
κής Αθήνας, σε αντίθεση με την Αθη- ότητα αγύρτη και προκλητικό και θα
νά που ήταν της δημοκρατικής, και ο μπορούσε να είναι σοβαρή κατηγο-
οποίος τον χρησιμοποιούσε ως φερέ- ρία εναντίον του. Έχουν γραφεί πάρα
φωνο. Αυτό μάλλον πρέπει να μέτρη- πολλά και για τη μια και για την άλλη
σε στην καταδίκη του. εκδοχή. Το πιθανότερο είναι ότι στις
Ανοικτό παραμένει το ερώτημα αν η συνειδήσεις αυτών που τον καταδί-
δίκη ήταν πολιτική. Δηλαδή τον κατα- κασαν, βάρυναν και οι δύο εκδοχές.
26 δίκασαν με πρόφαση θρησκευτικούς Όμως για τη φιλοσοφία του Σωκράτη
και κοινωνικούς λόγους, επειδή δεν αυτό δεν έχει και τόσο μεγάλη σημα-
μπορούσαν ευθέως να τον καταδι- σία. Ο Σωκράτης καταδικάστηκε με
κάσουν για τις αντιδημοκρατικές του μια σχετικά μικρή πλειοψηφία στην
απόψεις και για τον κύκλο των φίλων πρώτη ψηφοφορία για το ερώτημα
του που είχαν παίξει αρνητικό ρόλο αν είναι ένοχος ή αθώος. Ακολού-
στην Αθήνα, κατά την περίοδο του θως, στη δεύτερη ψηφοφορία, κατα-
Πελοποννησιακού Πολέμου και επι- δικάστηκε στην ποινή του θανάτου με
πλέον επειδή μετά το τέλος του Πολέ- πολύ μεγαλύτερη πλειοψηφία, γιατί
μου είχε επιβληθεί αμνηστία. ενδιαμέσως είχε προλάβει να προκα-
Η μία λοιπόν εκδοχή είναι ότι επρό- λέσει ακόμη περισσότερο τους Αθη-
κειτο για πολιτική δίκη, με το ένδυμα ναίους, προτείνοντας ως ποινή για
της θρησκευτικής. Η άλλη εκδοχή, που τον εαυτό του να σιτίζεται ισοβίως
έχει επίσης πολλά επιχειρήματα υπέρ και δωρεάν στο Πρυτανείο, αντί να
της, είναι ότι ο Σωκράτης όντως κα- προτείνει εξορία ή κάποιο άλλο χρη-
ταδικάστηκε για ασέβεια. Καταρχάς ματικό πρόστιμο. Κάτι που πιθανόν θα
ήταν απομακρυσμένος από τον μέσο το δέχονταν οι Αθηναίοι, παρότι τον
πολίτη της Αθήνας, καθώς «σνόμπα- θεωρούσαν ένοχο, για να μην μείνει
ρε» τα κοινά και αυτό καταγραφόταν το στίγμα πάνω στη αθηναϊκή δημο-
αρνητικά στη συνείδηση του αθηναϊ- κρατία ότι θανάτωσε τον Σωκράτη.
κού δήμου. Επιπλέον, διακήρυσσε μια Ο Σωκράτης όμως προτίμησε να τους
