Page 43 - mag 122
P. 43

Γράφει ο Nίκος Σαραντάκος


                                           https://sarantakos.wordpress.com/2025/09/03/camino/





 Στο καμίνι    Η μεταφορά είναι αυτονόητη και                        καμινάδα, ως αντιδάνειο.


               λεξικογραφημένη. Το καμίνι είναι
                                                                     Αλλά η λέξη περνάει και στα πα-
               «κλειστή  εγκατάσταση  στο  εσω-

               τερικό της οποίας αναπτύσσονται                       λαιά  γαλλικά,  ως  cheminée,  και
                                                                     από  εκεί  στα  ιταλικά,  ciminiera,
               πολύ  υψηλές  θερμοκρασίες,  για                      και  από  εκεί  άλλο  αντιδάνειο  η

               τήξη  μετάλλων  ή  απανθράκω-                         δική μας τσιμινιέρα, που πάγωσε

               ση ξύλων», και μεταφορικά κάθε                        στο τραγούδι του Λοΐζου.
               τόπος  όπου  επικρατεί  αφόρητη                       Αντιδάνειο  βέβαια    είναι  και    το

               ζέστη  -είπαμε,  το  κλισέ  που  λέει                 καμινέτο  (από  το  ιταλ.  camino,
               «Καμίνι και πάλι η  Αθήνα», όπως                      caminetto). Είχαμε γράψει παλιό-

               λέμε επίσης «έγινε φούρνος».                          τερα πως οι Κασιώτες της Αιγύπτου

               Καμιά  φορά  επιτατικά,  «καμίνι                      είχαν  αποκτήσει  το  παρατσούκλι

               που βράζει η Κύπρος» (τίτλος στο                      «καμινέτα», επειδή όταν επέστρε-
               ΡΙΚ πριν από κανα μήνα),  αν και                      φαν  για  διακοπές  στο  νησί,  από

               το καμίνι δεν βράζει, μάλλον ψή-                      το  Πορτ  Σάιντ  όπου  δούλευαν  οι                        43

               νει.                                                  πιο πολλοί στη διώρυγα, έφερναν

               Η  λέξη  είναι  μεσαιωνική,  από  το                  μαζί τους από ένα καμινέτο, είδος
               αρχαίο κάμινος, που μαρτυρείται                       άγνωστο στην Κάσο.

               ήδη στον Ησίοδο και που σήμαινε                       Το  Πανεπιστήμιο,  τον  καιρό    που

               καμίνι αλλά και φούρνο. Τεχνικός                      ήταν μονάχα ένα, το Αθήνησι, είχε
               όρος, πιθανό δάνειο λένε τα λεξι-                     το παρατσούκλι «το φλογερό καμί-

               κά.                                                   νι». Το βρίσκουμε έτσι πάμπολλες

               Υποκοριστικό  καμίνιον,  καμίνιν,                     φορές σε παλιά κείμενα, συχνά ει-
               καμίνι.  Πιο  πριν,  η  κάμινος  είχε                 ρωνικά όπως στον Σουρή. Η παλιό-

               περάσει στα λατινικά, ως caminus                      τερη ανεύρεση που έχω βρει είναι

               και από τα λατινικά έκανε λαμπρή                      από  το  ποίημα  που  απάγγειλε  ο
               καριέρα  στις  νεότερες  ευρωπαϊ-                     Βαλαωρίτης  στον  ανδριάντα  του

               κές γλώσσες. Το δωμάτιο με τζά-                       Γρηγορίου του Ε’, το 1872 θαρρώ:

               κι  ειπώθηκε  στα  υστερολατινικά
               camera  caminata,  ύστερα  σκέτο                      Ούτε το φως το ακοίμητο,

               caminata το τζάκι, αλλά και η  κα-                    που στο πλευρό σου χύνει
               πνοδόχος. Από εκεί, θα το καταλά-                     αυτό μας το περήφανο,

               βατε, μέσω ενετικών, η δική μας                       το φλογερό καμίνι;…
   38   39   40   41   42   43   44   45   46   47   48