Page 49 - mag_003
P. 49
ΥΓΕΙΑ | IATΡIKH
από την Άννα - Μανουέλα Μιχέλη*
Η Σωματοποίηση σαν όρος έχει χρησιμοποιηθεί για να περιγράψει την εμπει-
ρία ενός σωματικού συμπτώματος, που μετά από πλήρη ιατρική διερεύνηση
δεν μπορεί να αποδοθεί σε κάποια παθολογική διεργασία. Είναι σημαντικό να
τονίσουμε ότι ο ασθενής βιώνει πραγματικά το σύμπτωμα, δεν προσποιείται
ούτε το προκαλεί, γι’ αυτό κι αναζητά ιατρική βοήθεια.
Τα παιδιά και οι έφηβοι πα- ση ή η ελλιπής γονεϊκή φρο- να διαχωρίζεται από:
ρουσιάζουν συχνά σωματικά ντίδα, μπορεί επίσης να απο-
ενοχλήματα. Αν τα τοποθε- τελέσει μία από τις αιτίες της Α) Τα ψυχοσωματικά
τήσουμε σε ένα συνεχές, στο σωματοποίησης. προβλήματα. Όπου μια
ένα άκρο βρίσκονται αυτά Τέλος ορισμένοι ερευνητές συγκεκριμένη πάθηση όπως
που έχουν πλήρη ιατρική εξή- τονίζουν το ρόλο της σπλα- άσθμα, έκζεμα, κνίδωση,
γηση, ενώ στο άλλο αυτά που χνικής υπερευαισθησίας, γαστρικό έλκος, ελκώδης
δεν εξηγούνται ιατρικά με στην αιτιολογία της σωματο- κολίτιδα, νόσοι κολλαγόνου,
κανένα τρόπο. Στο ενδιάμε- ποίησης. υπέρταση κ.α. συνδέεται κι
σο βρίσκονται οι περιπτώσεις Τα σωματικά συμπτώματα επηρεάζεται από ψυχολογι-
που υπάρχουν μεν ιατρικά στα οποία δεν βρίσκεται κά- κούς παράγοντες.
ευρήματα αλλά αυτά δεν πα- ποια οργανική αιτιολογία εί- Β) Τα σύνδρομα ευερέ-
ράγουν πάντα συμπτώματα ναι συχνά στον παιδιατρικό θιστου εντέρου, χρόνιας
ή αν παράγουν είναι πολύ μι- πληθυσμό. Παρουσιάζονται κόπωσης και ινομυαλγί-
κρότερης έντασης. στο 4% των αγοριών και στο ας που άλλοι θεωρούν ότι
Για την αιτιολογία του φαινο- 11% των κοριτσιών ηλικίας έχουν παθοφυσιολογικό
μένου της σωματοποίησης 10-16 ετών. Τα συχνότερα υπόστρωμα, ενώ άλλοι θεω- 49
έχουν διατυπωθεί διάφορες είναι οι πονοκέφαλοι, τα ρούν ότι δεν μπορεί να δοθεί
θεωρίες. Σύμφωνα με τις επι- κοιλιακά άλγη, η κόπωση, η σε αυτά κάποια ιατρική εξή-
κρατέστερες, πρωταρχικό μυαλγία, οι πόνοι στη ράχη γηση και τα εντάσσουν στη
ρόλο παίζουν οικογενείς πα- και η θόλωση της όρασης. σωματοποίηση.
ράγοντες: Οι πονοκέφαλοι, τα κοιλιακά Γ) Τις αγχώδεις διαταραχές
α) Συχνά στις οικογένειες των άλγη και γενικότερα τα πιο και την κατάθλιψη, αφού
παιδιών που σωματοποιούν απλά συμπτώματα είναι συ- αυτές τις περισσότερες
υπάρχει κάποιο μέλος με χρό- νηθέστερα στα μικρά παιδιά, φορές εκδηλώνονται και με
νιο νόσημα και επίσης συχνά ενώ η κόπωση, οι πόνοι στα σωματικά συμπτώματα.
τα συμπτώματα των παιδιών άκρα και γενικά η σύνθετη
μιμούνται τα συμπτώματα πολυεστιακή συμπτωματολο- Δ) Την υπόκριση όπου
κάποιου συγγενή ή κάποιου γία είναι πιο συχνή στα παι- ο ασθενής δεν βιώνει
φίλου. διά μεγαλύτερης ηλικίας και πραγματικά το σύμπτωμα
β) Οι οικογένειες είναι συνή- στους εφήβους. Τα νευρο- αλλά το χρησιμοποιεί για
θως αγχώδεις, με έντονη ενα- λογικά συμπτώματα παρου- να κερδίσει κάποια οφέλη
σχόληση με τις ασθένειες, σιάζονται συχνότερα στα κο- και
έντονη έκφραση της σωμα- ρίτσια. Μπορεί να πάρουν τη Ε) Το σύνδρομο
τικής ή της συναισθηματικής μορφή επιληπτόμορφων κρί- Munchhausen, όπου
δυσφορίας από τα μέλη τους σεων (ψευδοκρίσεων), πτώ- το πρόσωπο φροντίδας
και χειρισμό των ασθενών με σεων στο έδαφος, αστάθεια προκαλεί σκόπιμα συμπτώ-
τρόπο που ενισχύει τα συ- στη βάδιση, μουδιασμάτων ματα στο παιδί, καθώς είναι
μπτώματα. και άλλων αισθητηριακών δι- το ίδιο ψυχικά διαταραγμέ-
γ) Ορισμένες φορές ένας αταραχών όπως διαταραχών νο.
από τους γονείς πάσχει από στην όραση. Ώστόσο για τη διάγνωση της
κατάθλιψη ή άγχος ή η οικο- Τα σωματικά αυτά συμπτώ- σωματοποίησης δεν πρέπει
γένεια είναι γενικότερα δυ- ματα συχνά συνυπάρχουν με μόνο να αποκλείονται οι ορ-
σλειτουργική. συμπτώματα άγχους και κα- γανικές αιτίες, αλλά να ανα-
Η κακοποίηση (σωματική ή τάθλιψης. ζητούνται και κάποια θετικά
σεξουαλική) και η παραμέλη- Η σωματοποίηση θα πρέπει ευρήματα.
