Page 14 - mag_81
P. 14
ΑΣ φΙΛοΣοφήΣουμε…
Ο Πλάτωνας, ο οποίος εκτός από εξιστόρηση της εξέλιξης του ανθρώ-
μεγάλος φιλόσοφος εκτιμάται και που: Στην αρχή, ο άνθρωπος βρέ-
ως μια από τις καλύτερες λογοτε- θηκε ανυπεράσπιστος απέναντι στη
χνικές μορφές της αρχαιότητας, είχε φύση και στα θηρία, διότι είναι από
την αμεροληψία και τη μεγαλοθυμία τα πιο αδύναμα ζώα, με συνέπεια το
να βάλει στο στόμα του Πρωταγό- ανθρώπινο είδος να κινδυνεύει να
ρα, τον οποίο απορρίπτει ως ηγετι- εξαφανιστεί. Ευτυχώς, ο Προμηθέ-
κή μορφή των σοφιστών, έναν από ας του έμαθε τη φωτιά, που σημαί-
τους ωραιότερους μύθους που κα- νει εργαλεία, όπλα και γενικά προ-
τασκεύασε ο ίδιος και έχει διασωθεί έκταση του ανθρώπινου χεριού, με
από την αρχαιότητα. Πρόκειται για τα οποία αντιμετώπισε την εχθρική
έναν πολιτικό μύθο, ο οποίος παρε- φύση.
μπιπτόντως είναι και ένα από τα ελά- Μετά όμως, συνεχίζει ο Πρωταγό-
χιστα κείμενα υπέρ της δημοκρατίας ρας, ήλθε η εσωτερική διχόνοια και
που έχουμε από αρχαίους φιλοσό- οι άνθρωποι κόντευαν να εξολο-
14 φους. θρευτούν διότι έστρεψαν τα όπλα
Ένα από τα παράδοξα της ιστορίας τους ο ένας εναντίον του άλλου, σε
της αρχαίας ελληνικής φιλοσοφίας, μια συνεχή διαμάχη. Τότε, ο Προμη-
που το έχει αναδείξει πολύ καλά ο θέας σκέφτηκε, τι να δώσει στους
Κορνήλιος Καστοριάδης, είναι ότι ανθρώπους για να τους διασώσει
όλοι οι φιλόσοφοι από τους οποίους από αυτόν τον κίνδυνο; Ρωτήθηκε
μας έχουν διασωθεί κείμενα, όπως και ο Δίας και αποφάσισε τελικά να
ο Πλάτωνας, ο Αριστοτέλης, ο Ισο- τους δώσει δύο δώρα. Την αιδώ και
κράτης, κ.α, τάσσονται αναφανδόν τη δίκη. Η αιδώς, στα νέα Ελληνικά,
κατά της δημοκρατίας. Οπότε, αν θα λέγαμε ότι είναι ο σεβασμός, η
βασιζόμασταν μόνο στη μαρτυρία ντροπή, το δέος. Με αυτά τα δύο
των φιλοσόφων, θα συμπεραίνα- μεγάλα δώρα των θεών στους θνη-
με ότι η αθηναϊκή δημοκρατία ήταν τούς, πίστευε ο Δίας ότι οι άνθρω-
ένα πάρα πολύ κακό πολίτευμα. Ευ- ποι θα αρχίσουν να ομονοούν και
τυχώς, εκτός από τους φιλοσόφους, να συμβιούν χωρίς να σκοτώνονται.
έχουν διασωθεί κείμενα και από ποι- Το ενδιαφέρον είναι ότι ο Ερμής,
ητές και ιστορικούς και έτσι διαθέ- ο οποίος πηγαίνει τα δώρα στους
τουμε μια πιο σφαιρική εικόνα της ανθρώπους, ρωτάει: θα ταδώσω
αρχαίας αθηναϊκής δημοκρατίας. σε όλους αυτά τα δώρα ή όπως τις
Αναφέρει λοιπόν ο Πρωταγόρας τέχνες, θα τα δώσω σε «ειδικούς».
στον μύθο του, που αποτελεί μια Γιατί στις τέχνες δεν ξέρουν όλοι